झट्ट हेर्दा अदुवाजस्तै देखिने बोझोको फाइदा अनेकौ
![नेपालबहस संवाददाता](
https://nepalbahas.prixacdn.net/media/albums/NB_E0Qh2H6kyW.jpeg
)
नेपालबहस संवाददाता
जेठ ९, २०७९ मंगलबार ०:१०:५०
![](https://nepalbahas.prixacdn.net/media/albums/bojho-ko_lhKQRPxM41.jpg)
९ जेठ, काठमाडाैं । प्रायः सबै नेपालीले घाँटीको समस्यामा प्रयोग गर्ने जडीबुटी बोझोलाई संस्कृतमा ‘बचा’ नामले चिनिन्छ । यसको काण्डलाई औषधिका रूपमा प्रयोग गरिन्छ । यसको लेटिन नाम अकोरस कालामस हो । यो एरियसी फेमिलीअन्तर्गत पर्दछ ।
ओसिलो ठाउँमा पाइने बोझो झट्ट हेर्दा अदुवाजस्तै देखिन्छ । यसका औँला जत्रो मोटो र थुप्रै जोर्नी हुन्छन् । नेपालको तराईदेखि ६ हजार फिटसम्म पानी बढी भएको ठाउँमा यो जडिबुटी पाइन्छ । यसको प्रयोगले मुख्य स्नायु प्रणालीमा प्रभाव पार्छ । पेट दुखाइ कम गर्न पनि मद्दत गर्छ । शरीरलाई पनि लठ्याउँछ । पिसाब र दिसा लगाउन र उल्टी गराउन पनि यसको प्रयोग गरिन्छ ।
खकार निकाल्न मद्दत गर्ने भएकाले श्वासप्रश्वासको समस्यामा पनि प्रभावकारी छ । बोझोले पीडा कम गर्न र शरीर लठ्ठ पार्ने विभिन्न क्लिनिकल रिसर्चबाट देखिएको छ । रक्तचाप घटाउन र श्वासप्रश्वास गति कम गर्न पनि यो प्रभावकारी छ । यसमा पाइने आर्सोन र वेटाआर्सोनको सम्मिश्रणले नसा मजबुत बनाउन मद्दत गर्छ ।
आयुर्वेद ग्रन्थहरूमा मेध्य, कण्ठय, वेदनास्थपन र सुलहर, शोथहर कर्म गर्ने भएकाले, मानसिक तनाव, हिस्टेरिया, अनिन्द्रालगायत स्नायुसम्बन्धी विभिन्न समस्याको समाधानका लागि बोझो एवं बोझोयुक्त सम्मिश्रण प्रयोग गरिन्छ । यसले स्मरणशक्ति एवं बुद्धि बढाउन मद्दत गर्छ भन्ने विभिन्न आयुर्वेदिक ग्रन्थमा उल्लेख छ ।
पेटमा भएको अत्यधिक ग्यासलाई निकाल्न मद्दत गर्ने भएकाले ‘कार्मिनेटिभ’को रूपमा यसलाई प्रयोग गरिन्छ । सानो टुक्रा बोझो चुस्दा मानसिक तनाव एवं थकाइ कम गर्छ । बोझोको जराको बोक्रोले रक्तस्तम्भको काम गर्छ । यसलाई विभिन्न स्वास्थ्य समस्याहरू जस्तै अरुचि, टाउको दुख्ने, बाथमा प्रयोग गर्न सकिन्छ । यसको रस पिलो, जोर्नीको पीडामा बाह्य रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ ।
बोझो प्रयोग गर्ने काइदा
बोझोको जरा वा भनौ कान्डलाई उखेलेर पखाल्ने । त्यसलाई टुक्रा बनाएर त्यतिकै चपाउन सकिन्छ । लामो समय राखेर खानका लागि चाहि टुक्रा बनाएर सुकाउन सकिन्छ । यसरी सुकाएको बोझोलाई सिसाको बोत्तलमा राखेर आवश्यक्ता अनुसार प्रयोग गर्न सकिन्छ ।
बोझोले ठिक पार्ने स्वास्थ्य बिकारहरु
बोझोको फाइदा अनेकौ छन् । घाँटी दुखेको निको पार्नदेखि भोक जगाउन समेत बोझो उपयोगी हुन्छ । यो पिनासको समस्यामा पनि लाभदायक हुने बताइन्छ । आयुर्वेदविज्ञहरुका अनुसार बोझोले स्नायु प्रणालीमा प्रभाव पार्छ । मेडिकल रिसर्चले समेत यो पुष्टि गरिसकेको बताइन्छ । शरीर लठ्याउनका लागि बोझो प्रयोग गरिन्छ ।
१. घाँटी दुखेको ठिक हुन्छ ।
२. शरीर वा जोर्नीको दुखाई निको पार्न काम गर्छ ।
३. पेट दुखेको अवस्थामा बोझो सेवन गर्न सकिन्छ । यसले आरम दिन्छ ।
४. मानसिक तनाव कम गर्न बोझो सेवन गर्न सकिन्छ ।
५. हिस्टेरिया, अनिन्द्रामा समेत यो उपयोगी हुन्छ ।
६. यसले स्मरणशक्ति बढाउन काम गर्छ ।
७. उच्च रक्तचाप नियन्त्रणमा बोझो प्रभावकारी मानिन्छ ।
८. बोझोले श्वासप्रश्वासको गति सामान्य तुल्याउन सहयोग गर्छ । दम रोगमा यसले प्रभावकारी काम गर्छ ।
९. पेटको समस्या भएमा बोझो सेवन गर्नुपर्छ ।
१०. पेटको ग्यास निकाल्न, दिसा खुलाउन, बान्ता गराउन पनि बोझो उपयोगी हुन्छ ।
नेपालबहस संवाददाता
नेपालबहस डटकमको अंग्रेजी संस्करणका साथै अनलाइन टीभी पनि सञ्चालित छ । फेसबुक र ट्वीटरमार्फत पनि हामीसँग जोडिन सकिनेछ । नेपालबहसमा प्रकाशित कुनै सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई [email protected] मा पठाउनु होला । धन्यवाद ।
लेखकबाट थपनर्सहरुमाथिको दमन आखिर कहिलेसम्म ?
जेठ ८, २०८० सोमबार
अषाढ मै रौतहट पुर्ण खोप जिल्ला घोषणा हुने
जेठ ६, २०८० शनिबार
सबै अस्पतालको उपकरण जाँच १५ दिनभित्र गर्न स्वास्थ्यमन्त्री बस्नेतको निर्देशन
जेठ ५, २०८० शुक्रबार
सभापति देउवासँग अध्यक्ष नेपालको भेट
नेपालबहस संवाददाता
असार १८, २०८१ मंगलबार
रास्वपाले लुकाउन नसकेका पाँच झूट
विनोद त्रिपाठी
असार १९, २०८१ बुधबार
भान्छा कोठामा पसेको बिषालु गोमन सर्प
नेपालबहस संवाददाता
असार २१, २०८१ शुक्रबार
भान्छा कोठामा पसेको बिषालु गोमन सर्प
असार २१, २०८१ शुक्रबार
एकीकृत समाजवादीले घोषणा गरेका ९३ जना केन्द्रीय सदस्यभित्र अटाएनन् प्रेम आले
असार २१, २०८१ शुक्रबार
प्रधानमन्त्रीले राजीनामा नदिने, छिट्टै विश्वासको मत लिने
असार २०, २०८१ बिहिबार
मधेशका मुख्यमन्त्री सिंहलाई एमालेले विश्वासको मत दिने
असार २१, २०८१ शुक्रबार
जुम्लामा २० वर्ष उमेर नपुग्दै आमा बन्नेको सङ्ख्या १७ प्रतिशत
असार २१, २०८१ शुक्रबार
बेलायतमा लेबर पार्टीका नेता स्टारमर प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त
असार २१, २०८१ शुक्रबार
राष्ट्रिय महिला क्रिकेट खेलाडी बेगम निलम्बन, आचारसंहिता उल्लंघन गरेको आरोप
असार २१, २०८१ शुक्रबार
अशोक राई नेतृत्वको जसपाले पनि फिर्ता लियो सरकारलाई दिएको समर्थन
असार २१, २०८१ शुक्रबार
महिलाको ३३ र दलितको १४ प्रतिशत सीट सुरक्षित गरेर समानुपातिक प्रणाली हटाउनुपर्छः कोइराला
असार २१, २०८१ शुक्रबार