आयोगले बनायो ५०३ थरीका मतपत्र, प्रत्यक्षमा रातो र समानुपातिकमा कालो चुनाव चिह्न

१ कात्तिक, काठमाडौं ।  निर्वाचन आयोगले आगामी मंसिर ४ गते हुनगइरहेको प्रदेश तथा प्रतिनिधिसभा निर्वाच्नका लागि ५ सय ३ प्रकारका मत डिजाइन गरेको छ । आयोगले डिजाइन गरी छपाएका ५०३ प्रकारका मतपत्र आगामी निर्वाच्नमा प्रयोगमा आउने छन् ।

आयोगका अनुसार प्रत्यक्षतर्फ प्रतिनिधिसभाका १ सय ६५ र प्रदेशसभाका ३ सय ३० क्षेत्रका फरकफरक मतपत्र रहनेछन् । समानुपातिकतर्फ प्रतिनिधिसभाको देशभर एउटै र सात प्रदेशका लागि सात थरी मतपत्र तयार पारिएका छन् । आसन्न प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा सदस्य निर्वाचनका लागि तीन वटा प्रदेशमा समानुपातिक निर्वाचन प्रणालीतर्फको मतपत्र ढुवानी सम्पन्न भएको छ ।

निर्वाचन आयोगका अनुसार दोलखा, रामेछाप, सिन्धुपाल्चोक, काभ्रेपलाञ्चोक, ललितपुर, भक्तपुर र काठमाडौं जिल्लामा मतपत्र ढुवानी भएको छ । प्रदेश १, मधेस र बागमती प्रदेशका सबै जिल्लाका सबै निर्वाचन क्षेत्रमा मतपत्र ढुवानी सम्पन्न भइसकेको छ । समानुपातिक निर्वाचन प्रणालीतर्फ दुई करोड २२ लाख २५ हजार मतपत्र ढुवानी भएको आयोगले जनाएको छ ।

प्रदेश सभातर्फ एक करोड १४ लाख ९९ हजार तथा प्रतिनिधिसभाका लागि एक करोड सात लाख २६ हजार मतपत्र रहेका छन् । राजनीतिक दलले ०७४ को निर्वाचनमा समानुपातिकतर्फ पाएको मतका आधारमा मतपत्रमा चिह्नको क्रम राखिएको छ । प्रदेशको मतपत्रमा प्रदेशमा समानुपातिकमा प्राप्त मत संख्यालाई आधार बनाइएको छ । निर्वाचन आयोगले प्रदेशअनुसार फरकफरक मतपत्रको ढाँचा बनाई छापिरहेको छ ।

समानुपातिकका लागि ४ करोड मतपत्र छपाइसकेको र प्रत्यक्षतर्फको मतपत्र छपाइ जारी रहेको आयोगले जनाएको छ । आयोगका अनुसार कर्णाली र सुदूरपश्चिम प्रदेशसभाका लागि समानुपातिक मतपत्र उम्मेदवारको बन्दसूची बुझाउने दलको मात्रै चिह्न राखेर छापिएको छ । अन्य प्रदेशको समानुपतिकतर्फको मतपत्र भने दल दर्ताका लागि निवेदन दिएको आधारमा छापिएको छ । मतपत्रको कागज सेतो भएपनि प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभाको प्रत्यक्षतर्फ रातो र समानुपातिकतर्फ कालो रङको चुनाव चिह्न हुने आयोगको भनाइ छ ।

प्रतिनिधिसभाको समानुपातिकतर्फ मतपत्रको पहिलो लहरको सुरुमा एमालेको सूर्य चिह्न रहेको छ । यही लहरको दोस्रोमा कांग्रेसको रूख चिह्न, तेस्रोमा माओवादीको गोलाकारभित्र हँसिया हथौडा, चौथोमा जनता समाजवादी पार्टीको ढल्केको छाता र पाँचौंमा राप्रपाको निर्वाचन चिह्न हलो राखिएको छ । प्रतिनिधिसभाको मतपत्रमा ४८ प्रकारको निर्वाचन चिह्न राखिएको छ ।

सुदूरपश्चिम प्रदेशसभा सदस्यको समानुपातिक मतपत्रको पहिलो लहरको सुरुमा कांग्रेस, दोस्रोमा एमाले र तेस्रोमा माओवादीको चिह्न छ । एकीकृत समाजवादीको कलम चिह्न दोस्रो लहरको पहिलो स्थानमा छ । कर्णालीको प्रदेशसभा सदस्यको समानुपातिकतर्फ पहिलो लहरको सुरुमा सूर्य र दोस्रोमा रूख चिह्न राखिएको छ । एकीकृत समाजवादीको कलम चिह्न पहिलो लहरको अन्तिममा छ । मतपत्रको एउटा लहरमा बढीमा ५ वटा निर्वाचन चिह्न रहेका छन् ।

आउँदो निर्वाचनमा सबैभन्दा कम दुईवटा चिह्न भएको मतपत्र छापिएको छ । प्रदेशसभाका ५ वटा क्षेत्रमा दुई जनाको मात्रै उम्मेदवारी कायम भएकाले त्यहीअनुसार मतपत्र छापिएको हो । प्रतिनिधिसभामा सबैभन्दा कम चिह्न भएका हुम्ला र मनाङ रहेका छन् । त्यहाँका लागि तीनवटा चिह्न भएको मतपत्र छापिएको छ । प्रत्यक्षतर्फ प्रदेशमा सबैभन्दा बढी रौतहट १ (१) मा ३० वटा र प्रतिनिधिसभातर्फ काठमाडौं–१ मा ३२ वटा चिह्न भएको मतपत्र छापिँदै छ ।

आयोगका अनुसार प्रतिनिधिसभाको प्रत्यक्षतर्फ ६१ वटा दलले भाग लिएका छन् भने समानुपातिकतर्फ ४७ दलको सहभागिता छ । प्रदेशमा प्रत्यक्षतर्फ सबैभन्दा बढी वाग्मतीमा ४१ दलले भाग लिएका छन् । समानुपातिकमा सबैभन्दा बढी मधेसमा ३७ दल रहेका छन् ।