सिरहामा कांग्रेस शून्यमा हुनुमा पार्टीभित्रको कलह प्रमुख कारण

११ मंसिर, सिरहा । सिरहाको चारवटै निर्वाचन क्षेत्रमा प्रतिनिधि तथा प्रदेशसभातर्फ नेपाली कांग्रेस शून्य भएको छ । प्रतिनिधिसभाको चार र प्रदेशसभाको आठवटा निर्वाचन क्षेत्रमा कांग्रेस शून्य बनेको हो ।

कांग्रेसको किल्ला मानिने सिरहाको चारवटै क्षेत्रमा एमाले र जसपा विजयी भएका छन् । डा।सिके राउत नेतृत्वको जनमत पार्टीको उदय पनि कांग्रेस पराजित हुनुको एउटा कारण मानिएको छ । त्यसबाहेक पार्टीभित्रको अन्तरकलह नै मुख्य रहेको नेताहरुले टिप्पणी गरेका छन् ।

सत्तामा सामेलसहित वाम लोकतान्त्रिक गठबन्धनबीच सिट बाँडफाँड हुँदा सिरहामा प्रतिनिधिसभामा दुईवटा क्षेत्रमा कांग्रेसको भागमा परेको थियो । जसमा चित्रलेखा यादव र पद्मनारायण चौधरीले उम्मेदवारी दिएका थिए । दुईवटा क्षेत्र एकीकृत समाजवादी र माऔवादीका भागमा परेको थियो ।

स्थानीय तहको मतलाई आधार मान्दा सिरहाको चार निर्वाचन क्षेत्रमध्ये तीनवटामा सता गठबन्धनको जित सुनिश्चित देखिए पनि कांग्रेसभित्रको अन्तरकलहका कारण हार व्यहोर्नुपरेको नेपाली कांग्रेसका जिल्ला सचिव शैलेन्द्र यादवले बताए । अघिल्लो स्थानीय निर्वाचनमा सिरहामा जनमत पार्टीको उम्मेदवारी परेको थिएन । अरु स-साना दलको वर्चस्व पनि थिएन । तर अहिलेको निर्वाचनमा जनमत पार्टीले एमाले र जसपाको मत नकाटेर कांग्रेसको मात्र काटेकोले हार व्यहोर्नु परेको सचिव यादवले दाबी गरे । चुनावी परिणाम विगतको जस्तो नआए पनि जनताले गठबन्धनलाई विश्वास गरी अत्यधिक मत दिएको र त्सलाई संरक्षण गर्नतर्फ लाग्नुपर्ने उनको भनाइ छ ।

०७४ मा सिरहा १ बाट कांग्रेसका स्व. नेता प्रदीप गिरि निर्वाचित भएका थिए । गिरिले २३ हजार ९५१ मत ल्याएर निर्वाचित हुँदा एमालेका गंगा यादव २१ हजार ३७१ मत ल्याएर दोस्रो भएका थिए । त्यो बेला प्रदीप गिरिको जितमा संगठनको मतभन्दा पनि व्यक्तित्वको मत निर्णायक बनेको यस क्षेत्रका स्थानीय बुद्धिजीविहरू बताउँछन् । पार्टीभित्रको मतभेदका कारण यस क्षेत्रमा पराजित हुन पुगेको कांग्रेसका कार्यकर्ताहरू बताउँछन् ।

सिरहामा कांग्रेसमा पार्टीभित्रकै गुट–उपगुटका कारण यो निर्वाचनमा सत्तागठबन्धनले हार व्यहोर्नुपरेको कांग्रेसका जिल्ला तहका नेताहरू जनहरु स्वीकार्छन् । यहाँ कांग्रेसमा पहिलेदेखि नै गहिरो मतभेद कायमै रहेकाे र जसका प्रभाव र परिणाम यस निर्वाचनमा देखिएकाे नेपाली कांग्रेसका नेताहरू बताउँछन् ।

सिरहा १ को प्रतिनिधिसभा सदस्य निर्वाचित भएका रामशंकर यादव कांग्रेसका नेता तथा पूर्वमन्त्री पदमनारायण चौधरीलाई दुई हजार ८३ मतान्तरले पछि पार्दै विजयी भएका हुन् । सिरहा २ मा पूर्वमन्त्री तथा कांग्रेस नेतृ चित्रलेखा यादव लोकतान्त्रिक वाम गठबन्धनका साझा उम्मेदवार थिइन् ।

२०७४ को आमनिर्वाचनमा यस क्षेत्रबाट माओवादीबाट टिकट पाएका सुरेशचन्द्र दास यादव २८८८ मतान्तरले निर्वाचित भएका थिए । उनले यादवले २० हजार १४८ र उनका प्रतिस्पर्धी सत्रुधनप्रसाद सिंहले १७ हजार २६० मत प्राप्त गरी पराजित भएका थिए । पराजित भएका सिंह हालै सम्पन्न निर्वाचनमा सिरहा २ ‘ख’मा निर्वाचित भएका छन् ।

२०७४ सालमा समानुपातिक सांसद भएकी यादव कांग्रेसकी प्रमुख सचेतक छिन्। पुनः यसै क्षेत्रबाट उम्मेदारी दिएकी उनीप्रति रहेको मतदाताको असन्तुष्टिका कारण ११५० मतान्तरले पराजित भइन् । सिरहा २ मा जनता समाजवादी पार्टी, नेपालका उम्मेदवार राजकिशोर यादव २४ हजार १७८ मत ल्याई विजयी भएका छन् ।

सिरहा ३ मा सत्ता गठबन्धनबाट माओवादी केन्द्रका विश्वनाथ साह र जसपा एमाले गठबन्धनका लीलानाथ श्रेष्ठबीच कडा प्रतिस्पर्धा रह्यो । प्रतिनिधिसभा निर्वाचन २०७४ मा श्रेष्ठले २३ हजार २२७ मत ल्याएर निर्वाचित हुँदा संघीय समाजवादी फोरमका असेश्वर यादवले २१ हजार २२० मत ल्याएर दोस्रो भएका थिए । पुनः यसै क्षेत्रबाट प्रतिनिधिसभामा लडेका पूर्वमन्त्री लीलानाथ श्रेष्ठले २८ हजार ६४ मत ल्याई विजयी भएका छन् ।

उनका निकटतम प्रतिद्वन्द्वी माओवादी केन्द्रका उम्मेदवार विश्‍वनाथ साहलाई ११८२ मतान्तरले पराजित गरेका हुन् । पराजित विश्‍वनाथ साहले २६ हजार ८८२ मत ल्याएका छन् । विश्वनाथ साह २०४८ को आम निर्वाचन र २०६४ को संविधानसभा निर्वाचनमा तत्कालीन सिरहा–५ मा जनमोर्चा नेपालबाट उम्मेदवार बने पनि पराजित भएका थिए ।

सिरहा ४ मा एमाले जसपा गठबन्धनबाट जसपाका वीरेन्द्र महतो र सत्ता गठबन्धनबाट एकीकृत समाजवादीका पूर्वमन्त्री धर्मनाथ साहबीचको प्रतिस्पर्धामा २४ हजार १०२ मत ल्याई विजयी भएका छन् । उनका निकटतम प्रतिद्वन्द्वी जनमत पार्टीका उम्मेदवार वीरेन्द्रप्रसाद साहलाई सात हजार ८०८ मतान्तरले पराजित गरेका हुन् । पराजित वीरेन्द्रप्रसाद साहले १६ हजार २९४ मत ल्याए । सता गठबन्धनका एकीकृत समाजवादीका उम्मेदवार धर्मनाथ साहले १४ हजार ६५३ मत ल्याइ तेस्रो स्थानमा रहे ।

२०७४ को आमनिर्वाचनमा सिरहा २ बाट निर्वाचित भएका जसपाका नेता राजकिशोर यादवले पूर्वकानुनमन्त्री अजयशंकर नायकलाई करिब दुई हजारभन्दा बढी मतान्तरले पराजित गरी सिरहा ४ बाट निर्वाचित भएका थिए ।

सिरहामा कांग्रेसमा पार्टीभित्रकै गुट–उपगुटका कारण यो निर्वाचनमा सत्तागठबन्धनले हार व्यहोर्नुपरेको कांग्रेसका जिल्ला तहका नेताहरू जनहरु स्वीकार्छन् । सिरहामा कांग्रेसमा पहिलेदेखि नै गहिरो मतभेद कायमै छ । जसको प्रभाव र परिणाम यस निर्वाचनमा देखिएकाे नेपाली कांग्रेसका नेताहरू बताउँछन् ।