सुन तस्करीको सुक्ष्म अनुगमनका लागि उत्तरी नाका रसुवा पुग्यो जाँचबुझ आयोगको एक टोली

१ मंसिर, काठमाडौं । सुनको अवैध पैठारी (तस्करी) नियन्त्रण सम्बन्धी जाँचबुझ आयोगले रसुवाका केही सीमावर्ती नाकाहरूको स्थलगत अध्ययन भ्रमण गरेको छ । ठूलो परिमाणको सुन समातिएपछि गठन भएको आयोगले सुनको तस्करी हुने नाकाहरूको अनौपचारिक भ्रमण गरेको बताइएको छ । 

दशैं र तिहारको बीचमा रसुवा क्षेत्रको अध्ययन गर्न गएको आयोगको टोलीले अनौपचारिक तरिकाले केरुङसम्मको स्थलगत अध्ययन गरेको रसुवास्थित भन्सारका कर्मचारीले जनाएका छन् । आयोग गोप्य रुपमा अनुगमनमा निस्किएको हो । चीनको राजधानी बेइजिङबाट ठूला मालबाहक ट्रकमा ढुवानी गरेर सुन नेपालको उत्तरी सीमासम्म ल्याउने र त्यहाँबाट स-साना बनाएर अनेक सामानमा मिसाएर यता छिराउने गरिएको सूचनाका आधारमा भ्रमण टोली गएको हो ।  

रसुवा भन्सार पूर्वका केही स्थानमा यसरी छिराइएको सुन नेपालका उत्तरी नाकाका विभिन्न स्थानबाट तस्करहरूले ओसारपसार गरेको जानकारी पनि आयोगलाई उपलब्ध गराइएको स्राेतकाे भनाइ छ । आयोगको टोली त्यता रहेकै समयमा चिनियाँ प्रहरी नै पाँच किलो अवैध सुन समातेको थियो ।

यता आयोगले सुनको अवैध पैठारी (तस्करी) सम्बन्धमा विभिन्न सरोकारवाला संस्था र व्यापारिक समूहसँग बुझ्ने कार्यलाई निरन्तरता दिइरहेको छ । नेपाल पारवहन केन्द्र, उद्योग वाणिज्य संघ, नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी संघ, नेपाल आभूषण संघ लगायतका संस्थासँग बुझ्ने कार्य भैसकेको आयोग सूत्रले जानकारी दिएको छ ।

आयोगका अध्यक्ष पूर्वन्यायाधीश डिल्लीराज आचार्यले चाड पर्वको विदा सकिएलगत्तै आयोग आफ्नो कार्यमा सक्रिय रहेको बताए । उनले स्थलगत अध्ययन भ्रमण गरेको बिषयमा ‘बुझ्न आवश्यक परेका ठाउँमा आयोग सम्पर्कमा रहन्छ’ भन्ने संक्षिप्त प्रतिक्रिया मात्र दिए । सरकारले पछिल्लो पटक ठूलो परिमाणमा सुन पक्राउ परेपछि ‘सुनको अवैध पैठारी (तस्करी) नियन्त्रण सम्बन्धी जाँचबुझ आयोग–२०८०’ गरेको थियो ।

‘सुन आयोग’ भनी चर्चामा रहेको आयोगले सुन तस्करीका अहिलेसम्म भएका न्यायिक अर्धन्यायिक विषयहरूबाट प्रवेश गरेर, सीआईबीको अनुसन्धानलाई स्रोत सामग्रीको रुपमा लिँदै घटनाक्रमहरूलाई आफ्नै ढंगले अनुसन्धान गरिरहेको जनाएको छ ।

आयोगले यसअघि विदेशबाट इलेक्ट्रोनिक सिगरेट (भेप) मा सुन राखी अवैध पैठारी (तस्करी) गरिएको र साउन २ गते ब्रेक शुमा सुन राखी अवैध पैठारी (तस्करी) गरिएको लगायतका पटक पटक भइरहेको सुन तस्करीजन्य कसुरको प्रकृति तथा यसबाट पर्ने बहुपक्षीय असरका सम्बन्धमा सुझाव एवं जानकारी लिएको छ ।

‘सुनको अवैध पैठारीका सम्बन्धी अपराधको पूर्ण नियन्त्रण गर्न मौजुदा कानुनमा गर्नुपर्ने परिमार्जन र संरचनात्मक सुधारका सम्बन्धमा, यसअघि पटक पटक भएका सुन तस्करी सम्बन्धी छानबिन तथा अध्ययन प्रतिवेदनका अन्तरवस्तु निष्कर्ष तथा त्यसको प्रभावका सम्बन्धमा पनि आवश्यक तथ्यगत जानकारी र सूचना आयोगले लिने भएको छ ।

सुन तस्करीको प्रकृति, सुनको परिणाम र सुन तस्करीको दायरा, सुन तस्करी कार्यमा संलग्न व्यक्तिहरूको संलग्नता र थप अनुसन्धान,  सुनको अवैध पैठारी (तस्करी) सम्बन्धी मुद्दामा भएका न्यायिक वा अर्धन्यायिक फैसला वा अन्तिम आदेशका सम्बन्धमा पनि आवश्यक जानकारी समितिले लिने गरी कार्य योजना बनाइएको आयोगले यसअघि पत्रकार सम्मेलनमा जानकारी दिइसकेको छ ।