बागलुङका किसानले फलाए २० करोडको सुन्तला

२७ पुस, बागलुङ । बागलुङमा यस वर्ष करिब २० करोड बराबरको सुन्तला उत्पादन भएको छ । कूल ३ सय ४५ हेक्टर क्षेत्रफलमा लगाइएको सुन्तलाका बोटबाट बागलुङमा सुन्तला उत्पादन भएको हो । कृषि ज्ञान केन्द्र बागलुङले गरेको एक सर्वेक्षण अनुसारण यस वर्ष ३ हजार ९ सय मेट्रिकटन सुन्तला उत्पादन भएको जनाएको छ । गत वर्षको तुलनामा यस वर्ष ६५ मेट्रिकटन सुन्तला कम फलेको सर्वेक्षणले देखाएको छ ।

कृषि ज्ञान केन्द्र र स्थानीय पालिकाका कृषि शाखाद्वारा सुन्तला उत्पादन हुने क्षेत्रमा गरिएको सर्वेक्षणले जिल्लामा करिब २० करोड मूल्य बराबरको सुन्तला उत्पादन भएको कृषि ज्ञान केन्द्र बाली विकास अधिकृत कुमार पुनले जानकारी दिए । ‘गत वर्षको तुलनामा बागलुङमा सुन्तला उत्पादनमा कमी आएको तथ्याङ्क निकालेका छौं । प्रारम्भिक तथ्याङ्कमा औँसा किरा र सुन्तलाको जरा कुहिने समस्याले उत्पादन घटेको हो ।’, उनले भने । उनका अनुसार सुन्तला गाउँका ?पमा चिनिएका सिगानामा सुन्तलाका बृद्धि बढेको छ । बिहुँ, सर्कवा लगायतका गाउँमा गत सालभन्दा केही कमी आएको पुनले बताए । किसानले उत्पादनको ७५ प्रतिशत सुन्तला किसानले बिक्री गरेका छन् ।

बागलुङको बिहुँ, सिगाना, सकुर्वा, बिनामारे, हरिचौर, बिरकोट, भकुण्डे र तित्याङ लगायतका स्थानमा बढी मात्रामा सुन्तला फल्ने गरेको पाइएको छ । उत्पादितमध्ये ६० प्रतिशत सुन्तला बिक्री भइसकेको छ भने अन्य सुन्तला बिक्रि हुँन बाँकी रहेको ज्ञान केन्द्रको तथ्याङ्कले जनाइएको छ । सुन्तला उत्पादनमा कमी आउनुमा व्यवस्थापकीय कमजोरी, मल नपुगेको र औशा किरा व्यवस्थापन गर्न नसकिएको अध्ययनले देखाएको छ । खेतमा लगाइका सुन्तलाका बोटका जरा कुहिने समस्या, औशा किराको प्रकोप समाधान साथै किसानह?लाई अभिमुखीकरण तालिमको खाँचो रहेकाले ज्ञान केन्द्रद्वारा तालिम आयोजना गरिने जनाएको छ ।

बागलुङको सुन्तला चितवन, काठमाडौँ, पोखरा, धादिङलगायत ठाउँसम्म पुग्ने गरेको सुन्तला पाइएको छ । जिल्लामा सबैभन्दा बढी सुन्तला उत्पादन हुने सिगानाका किसानले सुन्तलाको मूल्य दोब्बर बनाउन भण्डारण गर्दै आएका छन् । पछिल्लो वर्षयता सिगानामा ३० हजार सुन्तलाका नयाँ बोट थपिएका छन् ।

पाँच वर्षपछि सिगाना गाउँबाट मात्रै करिब ५ करोडको सुन्तला बिक्री गर्ने लक्ष्य राखिएको कृषक शिवकुमार खड्काले बताए । ‘सिगानाको सुन्तलाको माग बढेको छ । जिल्लामा सुन्तलाको उत्पादनमा २५ प्रतिशत सिगानाको मात्रै योगदान छ’, उनले भने, ‘पहिला डोको बोकेर सुन्तला बिक्रिका लागि बागलुङ पुग्नुपर्ने थियो । अहिले ठेकेदार सिधै खरिद गर्न आउँछन ।’ 

पोखरा र काठमाडौंका व्यापारी सुन्तला बगानमै खरिद गर्न आउँदा बागलुङका किसानलाई निकै सहज भएको छ ।