डिल्लीबजार कारागार पुग्ने आगन्तुकको गुनासोः समान राख्ने लकर नै लक हुन्न, प्रहरीले हेर्नै मान्दैन

 ३ माघ, काठमाडाैं । अपराध गरेवापत कैद तोकिएका कैदी बस्ने सरकारी बासस्थानलाई कारागार भनिन्छ । पछिल्लो समय त्यसलाई सुधारगृह पनि भन्ने चलन छ । तर, कुनै पनि कारागारमा बसेका कैदी त्यहाँबाट निस्कँदासम्म सुधारिएर होइन, बरु झन् ठूला अपराध गर्ने योजना सिकेर निस्कने गरेको पाइन्छ । प्रहरीले गरेको अनुसन्धानले पनि त्यही जनाउँछ ।

त्यसमा कारागार कार्यालय डिल्लीबजारका थुनुवाको पनि उही हालत हो । तर, कैद बसिहाल्नु पर्यो भने डिल्लीबजार कारागार रोज्ने चलन व्यापक छ । किन की, त्यहाँको भेटघाट अन्यत्रको भन्दा सहज छ । अनि भेटघाटका लागि समयको पावन्दी पनि छैन ।

कैदी भेट्न जाँदा त्यहाँको सुरक्षा चेकजाँच पनि अन्यत्रको जस्तै 'फर्मालिटी' पूरा हुन्छ । कैदी भेटन जाँदा सुरक्षाकर्मीको अनुमति बिना साथमा केही पनि लान त पाइँदैन । त्यतिसम्म ठीक हो । तर, साथमा लैजान नपाइने भएपछि त्यस्तो सामानको राख्ने व्यवस्था पनि गरिदिनु पर्ने । हिजोआज पर्स, मोबाइल, कलम नबोक्ने कमै हुन्छन् । त्यो समान समेत भित्र 'एलाउ' छैन । हुन त १८ वटा छुट्टाछुट्टै चावी लगाउने स-साना लकर भएको एउटा ठूलो दराज त्यहाँ राखिएको छ । 

तर, अधिकांश लकर बन्द हुन्न, भैहाले अर्को चावीले पनि खुल्छ । प्रहरीसँग कम्प्लेन गर्यो भने:- त्यो हाम्रो काम होइन, कारागार प्रशासनलाई भन्नुस् भन्छ । कारागार प्रशासनमा गुनासो राख्यो चासो दिँदैन । बरु, प्रहरीले नजिकैको चमेना गृहतिर समान राख्ने संकेत गर्छ । चमेना गृहले समान एकैछिन हेरिदिएकै २० रूपैयाँ दस्तुर लिन्छ । अझै आगन्तुकले भित्र गएर माक्स लगाओस्-लगाओस् प्रहरीले बाहिरबाट माक्स नदेखाएसम्म भित्र छिर्नै दिन्न । बजारमा ५ रूपैयाँ पर्ने माक्स त्यहाँको चमेना गृहमा १० का दरले असुल गरिन्छ ।

नेपाल प्रहरीको अनाश्रित गुल्मले सुरक्षा दिएको डिल्लीबजार कारागारभित्र बाहिर कडै चेकजाँच गरिएजस्तो पार्न यदाकदा जुत्ता समेत खोल्न लगाइन्छ तर, जेलभित्र भने खैनी सुर्ती, चुरोट, गुट्खा पनि सहजै किन्न पाइन्छ ।

कम्तीमा आगन्तुकको सजिलोका लागि भैरहेको लकरको उचित व्यवस्थापन वा साथमा लगेको मोवाइल पर्स हेरिदिनेसम्म व्यवस्था हुनै पर्ने देखिन्छ । माक्स र समान राख्ने नाममा चमेना गृहको व्यवसाय बढाइदिने तर्फ प्रहरी र कारागार प्रशासनको ध्यान नजाँदा उचित हुन्थ्यो कि ?