के बाइडेनलाई राष्ट्रपतिको उम्मेदवारीबाट हटाउन सकिन्छ ?

१६ असार, काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति चुनावको पहिलो राष्ट्रपति बहस समाप्त भएको छ र यसको परिणाम वर्तमान राष्ट्रपति जो बाइडेनका लागि राम्रो भएन । बिहीबारको बहसको क्रममा बाइडेनको पहिलो उद्देश्य उनको उमेर बारेको विवाद हटाउनु थियो तर बहसले यी चिन्ताहरू झन बढाएको छ र अब बहस पछि केही डेमोक्र्याटिक नेताहरू र पार्टीका कार्यकर्ताहरूले बाइडेनले उम्मेदवारी फिर्ता लिनुपर्ने बताउन थालेका छन् ।

कतिपयले उनको ह्वाइट हाउस जाने सम्भावना र उनको उम्मेदवारको रूपमा जारी रहने बारे सार्वजनिक चिन्ता पनि व्यक्त गरेका छन् । त्यस बेलादेखि नै बाइडेनले अब राष्ट्रपतिको उम्मेदवारीबाट पछि हट्ने बारे प्रश्न उठिरहेको छ ? यदि यस्तो भयो भने, यसको प्रभाव के हुन्छ र उनको ठाउँ कसले लिन सक्छ ? के बाइडेनले आफ्नो नाम फिर्ता लिन सक्छन् ? डेमोक्रेटिक पार्टीका उम्मेदवारको आधिकारिक छनोट अगस्ट १९-२२ मा शिकागोमा हुने डेमोक्रेटिक नेशनल कन्भेन्सनमा घोषणा गरिनेछ ।

त्यहाँ, राष्ट्रपति पदका उम्मेदवारले औपचारिक रूपमा राष्ट्रपतिको उम्मेदवार चयन गर्दै बहुमत प्रतिनिधि (डेलिगेट्स) को समर्थन जित्नु पर्छ । प्रत्येक राज्यको प्राथमिक चुनावको नतिजाको आधारमा उम्मेदवारहरूलाई समानुपातिक रूपमा प्रतिनिधिहरू दिइन्छ । यस वर्ष बाइडेनले ४ हजार प्रतिनिधिमध्ये ९९ प्रतिशत जितेका छन् ।

डेमोक्रेटिक कन्भेन्सनको नियमहरू अनुसार, यी प्रतिनिधिहरू बाइडेनप्रति प्रतिबद्ध छन् र उनको नामांकनलाई समर्थन गर्न बाध्य हुने छन् । तर यदि बाइडेन आफै बाहिर भएमा भने राष्ट्रपतिको उम्मेदवारीको लागि सम्मेलन सबैका लागि खुला हुनेछ । उनी वा पार्टीमा अरु कसैलाई उत्तराधिकारी छान्ने व्यवस्था छैन । यस्तो अवस्थामा मनोनयनमा मौका पाउन चाहने डेमोक्र्याटबीच पनि खुल्ला प्रतिस्पर्धा सुरु हुनेछ ।

यहाँ यो उल्लेख गर्न महत्त्वपूर्ण छ कि अहिलेसम्म बाइडेनले आफ्नो उम्मेदवारी फिर्ता लिने कुनै संकेत भने दिएका छैनन्। पछिल्लो समयमा कुनै पनि प्रमुख राष्ट्रिय दलले उम्मेदवारीलाई उल्टाउने प्रयास गरेको छैन र त्यस्तो योजना कार्यान्वयन गर्न गम्भीर प्रयास भएको प्रमाण पनि छैन । जे होस्, डेमोक्रेटिक कन्भेन्सनको नियम र नियमहरूमा केही साना त्रुटीहरू छन् जसले सैद्धान्तिक रूपमा बाइडेनलाई दौडबाट हटाउन सम्भव बनाउन सक्छ ।

नियमहरूले प्रतिनिधिहरूलाई उनीहरूलाई छनोट गर्नेहरूको भावनालाई सावधानीपूर्वक प्रतिबिम्बित गर्न अनुमति दिन्छ, यसको मतलब यदि देशभरका प्रजातान्त्रिक मतदाताहरू ठूलो संख्यामा बाइडेनविरुद्धमा उत्रिए भने, उनीहरूले मनोनयनको लागि कसैलाई छान्न सक्छन् । यदि बाइडेनले आफ्नो राष्ट्रपतिको कार्यकालमा पद छोडे भने, उपराष्ट्रपति कमला ह्यारिसले स्वतः उनको स्थान लिने छिन् । तर यदि बाइडेन नोभेम्बरमा दौडबाट पछि हटेमा ह्यारिस राष्ट्रपतिको उम्मेदवार स्वतः: बन्न भने पाउने छैनन् ।

यसको सट्टा, ह्यारिसले अन्य उम्मेदवारहरू जस्तै धेरै प्रतिनिधिहरू जित्नुपर्ने हुन्छ । उनी डेमोक्र्याटिक पार्टीमा पहिले नै अग्रणी स्थानमा छन्, र उनलाई पक्कै पनि मन पराउन सक्छन् । तर अमेरिकी जनतामा उनको कम लोकप्रियताले पनि यो सम्भावनालाई कमजोर बनाउँछ । एक सर्वेक्षणका अनुसार उनीप्रति जनताको कूल असन्तुष्टि बाइडेन वा ट्रम्पको भन्दा कम छ ।

यस पटक चुनाव प्रक्रियामा, धेरै डेमोक्र्याटिक उम्मेदवारहरूले मिनेसोटा प्रतिनिधि डीन फिलिप्स र लेखक मारियाना विलियम सन लगायत बाइडेनलाई चुनौती दिने प्रयास गरे । दुवैले निकै मिहिनेत गरिरहेका थिए तर शीर्ष पदका लागि दुवैलाई सर्ट लिस्ट गर्ने सम्भावना कम छ ।

त्यहाँ केही अनुमानहरू छन्, जस्तै क्यालिफोर्नियाका गभर्नर गेभिन न्यू जम वा मिशिगनका गभर्नर ग्रेचेन ह्वाइटमर विकल्प हुन सक्छन् । तर दुवैले बाइडेनलाई प्रतिस्थापन गर्न कुनै चासो देखाएका छैनन् । त्यसैले बाइडेनले राष्ट्रपतिको उम्मेदवारी नछोडेसम्म अहिले नै अनुमान गर्न र राष्ट्रपतिको उम्मेदवार बन्ने दौडमा कुनै नेता अगाडि आउने सम्भावना कम छ ।