ऐतिहासिक, धार्मिक र पुरातात्त्विक महत्व बोकेको काँक्रेविहार

सुर्खेत विरेन्द्रनगरबाट करिव १० मिनेटको दुरीमा रहेको काँक्रेविहार उपत्यकाको सबैभन्दा उचाइ र शाक्त वातावरणमा रहेको स्थान हो । सुर्खेतको कोलाहल छल्न र शाक्त वातावरणको आनन्द लिन आज भोलि मासिन यहाँ आउने गर्दछन् ।

भग्नावशेषकै रुपमा रहेको बेला वि।सं। २०२९ सालमा तत्कालीन राजा वीरेन्द्रको सुर्खेत भ्रमण पश्चात सो विहारको महत्व बढेको देखिन्छ भने यसको पूननिर्माण कार्य चाँहि वि सं २०७५ गरिएको थियो ।

ढुङ्गामा कुदिएका बुद्धका कलाकृति, विभिन्न बुट्टाहरु हेर्दा यस्तो लाग्छ उत्कृष्ट शिल्पकारी कारीगरीको नमुनाकै रुपमा रहेको छ, सो काँक्रेविहार । सो काँक्रेविहारको ऐतिहासिक र पुरातात्त्विक पक्षको भने अझै गहन अध्ययन, अनुसन्धान र अन्वेषणको आवश्यकता देखिन्छ । यस विहारको निर्माण १३ औँ शताब्दीतिर भएको अनुमान गरिएको पाइन्छ ।

केही तथ्य अनुसार सिञ्जा साम्राज्यका राजा अशोक चल्लले वि.सं १३२५ मा काँक्रेविहार निर्माण गरेका हुन भन्ने पनि गरिन्छ । उपत्यकाको उचो भागमा शिखर शैली रहेको सो विहार हाल सुर्खेत आउने पर्यटकको पहिलो रोजाइमा पर्ने गरेको छ । ऐतिहासिक, धार्मिक र पुरातात्त्विक महत्व बोकेको काँक्रेविहार कर्णाली प्रदेशकै एक उत्कृष्ट पर्यटकीय स्थलको रुपमा रहेता पनि यसको व्यापक प्रचारप्रसारको भने आवश्यकता देखिन्छ । तस्बिर : नेपाल फोटो लाइब्रेरी।