भारत भ्रमणकै विषयमा कुरा नमिलिरहेका बेला किन उठ्यो प्रधानमन्त्री ओली पाकिस्तान जाने कुरा ?

२९ पुस, काठमाडौं । नेकपा एमालेका अध्यक्षसमेत रहेका प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको भारत भ्रमणका विषयमा टुंगो नभइ रहेका बेला सार्क सदस्य राष्ट्र पाकिस्तानको भ्रमणमा जाने चर्चा यतिबेला चलिरहेको छ । केही दिन यतादेखि राजनीतिक वृतमा चलेको यो चर्चाले प्रधानमन्त्रीको भारत भ्रमणलाई थप कठिन बनाउने देखिन्छ । नेपालको प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त भएपछि भारत भन्दा पहिले पाकिस्तानको भ्रमणमा गएको उदाहरण छैन । भारत भ्रमणका लागि सरकारी तहबाट अहिले पनि प्रयास जारी छ ।    

पाकिस्तानका राजदूतले प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीलाई भेटेपछि राजनीतिक बजारमा यो चर्चा सुरु भएको हो । प्रधानमन्त्री ओलीको सचिवालयले भने यो विषयलाई राजनीतिक अफवाह भएको बताएको छ । पुष ९ गते नेपालका लागि पाकिस्तानका राजदूत एब्रार एच हस्मीले प्रधानमन्त्री ओलीसँग शिष्टाचार भेट गरेका थिए । त्यस यता कुटनीति र राजनीतिक क्षेत्रमा प्रधानमन्त्री ओली पाकिस्तान भ्रमणमा जान इच्छुक रहेको चर्चा छ । पाकिस्तान सार्क सदस्य राष्ट्र हो । तर, भारतकै कारण सार्क बैठक पनि हुन सकिरहेको छैन ।   

पाकिस्तानलाई देखाएर भारतले पनि सार्क सम्मेलनका विषयमा विभिन्न अड्को थापिरहेको छ । पुस ९ मा प्रधानमन्त्री निवास, बालुवाटारमा भएको भेटमा दुईपक्षीय सम्बन्ध र आपसी हितका विविध विषयहरू व्यापार, पर्यटन, कृषि, नवीकरणीय ऊर्जा, विपद् व्यवस्थापन, शिक्षा र संस्कृति आदिमा हुँदै आएको सहयोग आदानप्रदानलाई अभिवृद्धि गर्ने विषयमा छलफल भएको प्रधानमन्त्रीको सचिवालयले जनाएको थियो । त्यो भेटमा पाकिस्तानी राजदूतले नेपालका प्रधानमन्त्रीलाई पाकिस्तान भ्रमणको निम्तो दिएको चर्चा छ । 

भेटमा राजदूतले आफ्नो देशको भ्रमणका लागि निम्ता दिनु सामान्य विषय हो । तर, प्रधानमन्त्रीको पाकिस्तान जाने इच्छा भन्ने विषयले भने कूटनीतिक रुपमा पनि चर्चाको विषय बनाएको छ । यसमा चर्चा हुनुको खास कारण पनि भारत नै हो । प्रधानमन्त्री भएपछि पहिलो पटक भारतको भ्रमण गर्ने नेपाली परम्परा जस्तै छ । यद्यपि प्रधानमन्त्री ओलीको भारत भ्रमणको कुरामा निम्ता आइसकेको छैन । भारतबाट निम्ता नआएका कारण प्रधानमन्त्री पाकिस्तान जाँदा नेपाल र भारत बीचको कूटनीतिक सम्बन्धमा थप जटिलता थपिन सक्ने राजनीतिज्ञ र कुटनीतिज्ञहरूको बुझाई हो ।   

भारतबाट सुरुमा निम्ता नआएपछि प्रधानमन्त्री ओली चीन भ्रमणमा गएका थिए । चीन भ्रमणका क्रममा बीआरआईमा हस्ताक्षर भएको छ । बीआरआई भारतले नरुचाएको विषय हो । प्रधानमन्त्रीको पाकिस्तान भ्रमणको विषयलाई अनावश्यक हल्ला भएको उनको निजी सचिवालयको भनाइ छ । भारतले भ्रमणको निम्तो नदिएको बेला भारतलाई देखाउनका लागि प्रधानमन्त्री ओलीले पाकिस्तानको भ्रमण गर्न लागेको विपक्षी दलहरू बताउँछन् ।  

परराष्ट्रमन्त्री डा. आरजु देउवाले पनि भारतीय संयन्त्रमार्फत प्रधानमन्त्री ओलीको भारत भ्रमण तय गर्न हरकोशिस गरेकी भएपनि असफल भएकी थिइन । उनले चीन भ्रमणको बेला बीआरआई कार्यान्वयन सम्झौतामा हस्ताक्षरको साक्षी बसेका कारण भारतीय समकक्षीहरुको विश्वास गुमाएकी छिन् । त्यही बीचमा पाकिस्तानी राजदूतले प्रधानमन्त्रीको सरकारी निवासमा गएर शिष्टचार भेटघाट गरेका थिए । प्रधानमन्त्री ओलीले दक्षिण एसियाली क्षेत्रीय सहयोग संगठन (सार्क) लाई सक्रिय बनाउन अध्यक्ष मुलुकका नाताले आफूहरूले पहल गरिरहेको र यसमा आबद्ध मुलुकले रचनात्मक भूमिका निर्वाह गर्नुपर्नेमा जोड दिएका थिए । 

उनले नेपालले ‘सबैसँग मित्रता र छैन कसैसँग शत्रुता’ भन्ने भावनाका साथ सार्वभौम र स्वतन्त्र मुलुकका हिसाबले न्यायोचित राष्ट्रिय हितलाई ध्यानमा राखेर सम्बन्ध विस्तार र सहकार्य गर्दै आएको स्पष्ट पारेका थिए । राजदूत हस्मीले आफूहरू पाकिस्तानमा सार्क शिखर सम्मेलन आयोजना गर्न तत्पर रहेको अवगत गराएका थिए । उनले आफूहरू आगामी दिनमा नेपालसँग विविध विषयमा थप सहकार्य गर्न पनि इच्छुक रहेको बताएका थिए । तर प्रधानमन्त्री ओलीले विना प्रसंग सार्क सम्मेलनको विषय वस्तु उठाएको भन्दै त्यही बेलादेखि भारतीय कुटनीति वृत्तमा बढी नै चर्चा भइरहेको छ ।