फेरि मधेश बिखण्डनको स्वरभित्रको रहस्य

समाचार विश्लेषण

भारतीय राष्ट्रपतिले मात्र संविधान दिवसमा बधाई पठाउनु, प्रधानमन्त्री मौन बस्नु, बाबुरामको ‘पहाडे मुख’ द्वारा ‘नत्र गम्भीर परिणाम निस्कन्छ…’ भन्न लगाउनु, आपसका ज्यानी शत्रुजस्ता मधेशी दलहरू एकताको कुरा उठाउन थाल्नुका पछाडि षड्यन्त्रको सिद्धान्तले काम गरेको देखिँदैछ

मधेशी सचेत नागरिकहरूमाझ यो भनाई प्रायः सर्वत्र सुनिन्छ, “अघिपछि परस्परमा नमिल्ने मधेशवादी दल गल्ती गर्ने बेला भने एक ठाउँ उभिने गर्छन् ।”

संविधान दिवसलाई ‘कालो दिन’ घोषणा गरेको मधेश–केन्द्रित राष्ट्रिय जनता पार्टीको अध्यक्ष मण्डलका संयोजक महन्थ ठाकुरले ‘कालो दिन’ मा कालो मन मुखरित गरे, “विभेद कायमै रह्यो र संविधान संशोधन गरिएन भने हामी मधेशलाई छुट्टै राज्य बनाउँछौँ ।” सीके राउत तथा उनको समुहले सरकारसँग सम्झौता गरेपछि प्रायः हराएको बिखण्डनको स्वर अहिले आएर एकाएक उराल्न थाल्नु संयोग वा अन्यायवोध हुँदै होइन । जुन संविधान अन्तर्गत सपथग्रहण गरेर संघीय, प्रादेशिक र स्थानीय तीनै तहका सरकारहरूमा राजपाले आफ्ना प्रतिनिधिहरूलाई राज्यको तलब–भत्ता र सुविधा खुवाएर पालेको छ, उनीहरूले सत्तामा बसेर निर्लज्जताका साथ लज्जास्पद झाँकी सडकमा निकालेर वर्तमान संविधानलाई बहिस्कार गरे, संविधान च्यातेर जलाए । राजनीतिमा नैतिकता स्वाहा भएको प्रमाणित तस्बीर उनीहरूले प्रदर्शित गरे ।

रहस्यमय ‘कालो दिन’को तमासाजन्य ‘रियालिटी सो’ को नेपथ्यमा रहेको निर्देशक यहाँ परिचित हुन चाहँदैन, तर सत्तामा बस्ने सबैजसोले मालिकको रुपमा चिनेकै हुन्छन् । नेपालको वर्तमान राजनीति जान्नेले उक्त निर्देशकलाई नजिकबाट देखिरहेका पनि हुन्छन् । यस वर्षको संविधान दिवसमा भारतीय राष्ट्रपतिले मात्र बधाई पठाउनु, प्रधानमन्त्री मौन बस्नु, बाबुरामको ‘पहाडे मुख’ द्वारा ‘नत्र गम्भीर परिणाम निस्कन्छ…’ को धम्कीसहित १४ जातीय प्रदेश र एक मधेश एक प्रदेशको नारा भट्याउन लगाउनु, आपसका ज्यानी शत्रुजस्ता मधेशी दलहरूबीच पार्टी एकताको कुरा अनायास उठाउन थाल्नुका पछाडि षड्यन्त्रको सिद्धान्तले काम गरेको देखिँदैछ ।

भारततर्फ सीमाक्षेत्रमै बनाइएका अनेकौँ तटबन्धको दुष्परिणामस्वरुप हरेक बर्खा मधेश डुब्छ, यसपालि पनि डुबेकै हो । सयौँको मृत्यु भइसक्यो । हजारौं परिवार घरबारबिहीन भएका छन् । हजारौंको गरिखाने खेत बगरमा परिणत भएको छ । महाभारत र चुरेका वनफडानी गरी काठ–दाउरा भारततिर पठाएर मधेश उजाड गरियोस् वा त्यहाँको ढुङ्गा, गिटी, बालुवा ओसारेर ‘मधेश’ को मरूभूमीकरण किन नगरियोस्, यी चुइँक्क बोल्दैनन् ।

तर बिखण्डनको स्वर नौलोचाहिँ होइन । २०६४ माघ १० गते तत्कालीन तमलोपाका अध्यक्ष रहेका यिनै महन्थ ठाकुरले ओकलेकै हुन्, “मधेशी मूल बासिन्दाको माग पूरा नभए मधेश छुट्टै राज्य हुनसक्छ ।” त्यसको ठीक एक हप्तापछि सोही वर्ष तत्कालीन सद्भावना पार्टीको अध्यक्ष रहेका राजेन्द्र महतोले भने, “मधेशी जनता २३९ वर्षको गुलामीबाट मुक्ति पाउन लडाई लडिरहेको र समग्र मधेश एक प्रदेश नभए मुलुकमा बिखण्डन आउन सक्दछ ।” ०६४ असार २७ गते जनतान्त्रिक तराई मुक्तिमोर्चा (ज्वाला समुह) का अध्यक्ष नागेन्द्र पासवान ऊर्फ ज्वाला सिंहले भने, “स्वतन्त्र तराईको जन्म भईसकेको र सीमा पनि भौगोलिक दृष्टिकोणले आफैँ छुट्टिसकेकोले सीमा छुट्याउने वार्ता मात्र बाँकी रहेको छ ।” रक्षामन्त्री बहाल रहेकै बेला शरत सिंह भण्डारीले तराईका २२ जिल्ला अलग्गिएर जान सक्छन् भनेकै हुन् । आफूमाथि भ्रष्टाचारको दोष लागेपछि छल्ने उपायको रुपमा जयप्रकाश प्रसाद गुप्ताले “काठमाडौंसँग मधेशको सम्बन्ध टुट्न सक्छ” भनेकै हुन् । सीके राउत यस्तै बोल्दै हिँडे । आगन्तुक मधेशीलाई नेपालको माया छैन बिखण्डनको डकार छोड्छन्, रैथाने मधेशीलाई आफ्नो मुलुक प्यारो छ । त्यसैले उनीहरू आगन्तुक मधेशीको कुरा एउटा कानले सुनेर अर्को कानले उडाइदिईरहेका छन् ।

किन आउँछ बेलाबेलामा तराई बिखण्डनको स्वर ? यस प्रश्नको उत्तरमा मधेश विश्लेषक श्रीलाल साह भन्छन्, “भारतले नेपाली राज्यसत्तासंग वार्गेनिङ्ग पावर नपुगेका बेला मधेशवादी दलहरुलाई आगाडि सार्छ (नेपालबहसमा प्रस्तुत उनको आलेख) ।” मधेशी सचेत वृत्तमा यो पनि सुनिँदैछ, कोशी ब्यारेजको आयु नाघिसकेको र कोशी उच्च बाँध नबने बिहार र आसपासका राज्यको भविष्य सुनिश्चित नहुने कारणले कोशी उच्च बाँधबारे बार्गेनिङ्को प्रयोजनमा मधेशी पार्टीलाई बिखण्डनको ‘गोपी कृष्ण कहू’ को सुगा रटाई लगाउन अह्राइएको हो । स्मरणीय छ, ०७४ भदौ २७ गते राजविराजको एउटा चुनाबी सभामा भाषण गर्दै नेपाली काँग्रेसका सभापति तथा तत्कालीन प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउबाले कोशी उच्च बाँधबारे भारतसँग सहमति भईसकेको बताएका थिए ।

भारततर्फ सीमाक्षेत्रमै बनाइएका अनेकौँ तटबन्धको दुष्परिणामस्वरुप हरेक बर्खा मधेश डुब्छ, यसपालि पनि डुबेकै हो । सयौँको मृत्यु भइसक्यो । हजारौं परिवार घरबारबिहीन भएका छन् । हजारौंको गरिखाने खेत बगरमा परिणत भएको छ । महाभारत र चुरेका वनफडानी गरी काठ–दाउरा भारततिर पठाएर मधेश उजाड गरियोस् वा त्यहाँको ढुङ्गा, गिटी, बालुवा ओसारेर ‘मधेश’ को मरूभूमीकरण किन नगरियोस्, यी चुइँक्क बोल्दैनन् ।

मधेशवादी भनिएका नेताहरू, खासगरी फुटेर, चोइटिएर र खिएर ‘टुप्पीमात्र लिखुरलिखुर’ भनेजस्तो गजेन्द्रनारायाण सिंहको सद्भावना पार्टीको अध्यक्ष राजेन्द्र महतोले बालुवाटारस्थित प्रधानमन्त्रीको सरकारी निवासमा भएको सो बैठकमा ‘बेतुक’ का कुतर्क गरेकोमा केपी ओलीले आगो ओकलेपछि एउटा मधेशीले ओलीको नामलाई मुसलमानीकरण गर्दै उनलाई पाकिस्तानतिर टाँस्ने कुतर्क झिकेको थियो— ‘ये कैफी अली दाउद इब्राहिमका ताबेदार है, गुर्दा ट्रान्स्प्लान्ट के लिए इस को दाउद से पैसा–वैसा मिला था…..।’

उत्तरतिरबाट मधेश ‘मरूदेश’ किन नबनोस् अनि दक्षिणतिर अवैध तरिकाले बनाइएका तटबन्धले गर्दा ‘एक मधेश डुबान प्रदेश’ किन नहोस्, त्यसबारे बरू ढुङ्गो बोल्ला, यी मुख खोल्दैनन् । नेपाल–भारत सम्झौताअनुसार भारतले कोशी ब्यारेजको मरम्मत–सम्भार नगरेको लापरवाहीले त्यो भत्केर जन–धनको ठूलो नोक्सानी ग¥यो, तर मधेशका मसिहा भन्न रूचाउनेहरू मधेश डुबेको रमिता हेर्दै मुखमा दही जमाएर बसे । सुस्ता, कालापानी, टनकपुर आदि भूभागका विवादबारे त आवाज उठाउनुप¥यो भने झन् यिनको के हालत हुनेहो ! यिनीहरूले नेपालको राष्ट्रिय हितका पक्षमा बोल्ने आशा गर्नु मस्जीदका मौलानाले पशुपतिनाथको शिबस्त्रोत्र पाठ गर्लान् भन्ने आशाजस्तै हो ।

तराई जति एउटा छुट्टै प्रदेश बनाइनु पर्छ भन्ने मधेशवादी दलहरूको मागलाई ठाडो जवाफ दिँदै तत्कालीन एमालेका अध्यक्ष खड्गप्रासद ओलीले भनेका थिए, “सम्म जति सबै मधेश ? मान्छेका घरका फराकिला आँगन भए त्यो पनि मधेशमै मिलाउनुपर्ने हो कि ? युपी र बिहारलाई पनि मधेशमै मिलाउने हो कि ? के खोजेको ?” यो भनाईबाट रन्थनिएको एकजना मधेशीले भने ‘ये केपी ओली नहीँ ‘कैफी अली’ है, बात भी बिल्कुल मुसलमानका जैसा’ । मधेशवादी भनिएका नेताहरू, खासगरी फुटेर, चोइटिएर र खिएर ‘टुप्पीमात्र लिखुरलिखुर’ भनेजस्तो गजेन्द्रनारायाण सिंहको सद्भावना पार्टीको अध्यक्ष राजेन्द्र महतोले बालुवाटारस्थित प्रधानमन्त्रीको सरकारी निवासमा भएको सो बैठकमा ‘बेतुक’ का कुतर्क गरेकोमा केपी ओलीले आगो ओकलेपछि एउटा मधेशीले ओलीको नामलाई मुसलमानीकरण गर्दै उनलाई पाकिस्तानतिर टाँस्ने कुतर्क झिकेको थियो— ‘ये कैफी अली दाउद इब्राहिमका ताबेदार है, गुर्दा ट्रान्स्प्लान्ट के लिए इस को दाउद से पैसा–वैसा मिला था…..।’

पहाड र हिमालको हावापानी, प्रकृति, नदी प्रणाली र प्राकृतिक जीवनचक्रले जोडेको हिमाल, पहाड र ‘मधेश’ लाई पहाड बर्जित गरेर एक्ल्याउन खोज्ने मधेशवादी दलहरूको अभिष्ट मधेशको विकास होइन, मधेशीलाई एकलौटी भोट बैंक बनाउने हो र आखिर मधेशलाई एक्ल्याएर मधेशको बर्वादी बढाउने हो । त्यसैले भनिन्छ मधेशवादीलाई मधेशी चाहियो तर मधेश चाहिएन । महन्थका पछिल्लो ब्लाकमेलिङ्को स्वर त्यसैको पछिल्लो कडी हो । आखिर यिनलाई चलाउनेले झटारो बनाएको हो, भरपर्दो मित्रशक्ति ठानेको किमार्थ होइन ।