जन्मोत्सव मनाउँछौ भने सुस्ता र कालापानीमा मनाउ

♦ यज्ञप्रसाद भट्टराई

१४ फागुन, काठमाडाैं । कर्णालीमा औषधि छैन । हुम्ला, जुम्ला र कालिकोटमा खाद्यान्नको चरम अभाव छ । एम्बुलेन्स नपाएर सुत्केरी हुन अस्पताल हिँडेकी महिला अस्पतालको मुखै हेर्न नपाई बीच सडकमै ज्यान गुमाउँछिन् । जीवनजल नपाएर हिमाल र पहाडका अधिकांश गाँउबस्तीमा झाडापखालाको प्रकोप बढ्दो छ ।

महिनै पिच्छे राजमार्गमा पहिरो खस्दो छ । सडकको दुरावस्था उस्तै छ । सडकमा गाडी गुडाउन र पैदल हिँड्नसमेत समस्या छ । सरकारी विद्यालयमा शिक्षाको स्तर बर्षेनी खस्कँदो छ । आधा भन्दा बढी नेपाली शुद्ध पिउनेपानीको अभावमा खोला र कुवाको पानी खान बाध्य छन् ।

सरकारले निशुल्क वितरण गरेका औषधिहरु चिकित्सकका निजी औषधि पसलमा बिक्रीमा राखिएका हुन्छन् । गरिब जनता पसिनाले मुख धुन्छन् । सपनाका बिस्कुन सुकाउँछन् । बालबच्चा नाङ्गा छन्, भोका छन्, कुपोषण्को भयाभह अवस्था छ । तराईका मुसहर बस्तीमा कहिल्यै प्रजातन्त्र आएको छैन ।

पहाडका दलित परिवारमा कहिल्यै गणतन्त्रको घाम झुल्किएको छैन । हिमालमा समृद्धि र सुखी नेपालीको नारासम्म पुग्न पाएको छैन । सरकारलाई भने यसबारेमा कुनै प्रवाह छैन । सरकार भन्छ, बितेका २ बर्षमा कहीँ नभएको विकास भएको छ । देख्दैनौं ? पढदैनौं ?? विदेशी प्रतिवेदनले बताईरहेको छ ।

देशमा भएका शैक्षिक बेरोजगार विदेश पलायन भएसँगै देशमा रोजगारीको तथ्यांक बढेको छ । राजधानीका सडक धुवाँ र धुलोले भरेको छ । काठमाडौंमा बढेको प्रदूषणले मानवबस्ती नै विस्थापन हुने खतरा छ । जनताको मुटु, फोक्सो र आँखामा प्रत्यक्ष असर परेको छ । सरकारलाई कुनै मतलब छैन । जनता धुवाँ र धुलोबाट बाँच्ने कल्पनामा मास्क लगाएर हिँडछन् । बिचरो मास्कले कतिसम्म पो यस्ताे प्रदुषणलाई छेक्ला ?? प्रधानमन्त्री तिनै मास्क लगाउने जनताको बिरोध गर्छन् । जनतालाई जीवन धान्न नै धौ धौ परिसक्यो । जीउनु भन्दा मर्नु उत्तम उपाय हो कि क्या हो ?? भन्ने भान परिसक्यो ।

देशका प्रधानमन्त्रीलाई भने अझै जीउने ईच्छा छ । बिग्रिएका दाना फेरेरै भएपनि आपनो आयु बढाउने चाहना छ । नेपाल आमाका छातीमा निर्लज्ज लात मार्ने काममा अहोरात्र खटिएका छन् । पार्टी र अघिपछि लागेका धुपौरेहरुको यहि सदिक्षा छ । देशमा समृद्धि नल्याई माथि नजाने चाहना छ । मेरो पनि उहाँलाई जन्मदिनको शुभकामना छ ।

देशका अगुवाहरुको निर्लज्जताले सीमा नाघेकाे देख्दा हिमालको शिर झुके झैँ लाग्छ । डाँफे, मुनाल र मयुर लुके झै लाग्छ । देशले समृद्धिको यात्रा तय गरिसक्यो । नेतृत्वले पनि तिम्रै भर परिसक्यो । डर त यस मानेमा छ, कतै तिमीलाई केही भैहाल्यो भने हाम्रो समृद्धि बीच बाटोमै अलपत्र पर्ने हो कि ?? गुँरास र सुनाखरी फुल्नै नपाई ओईलाएर झर्ने हो कि ?? हामी पुशपतिनाथसँग तिम्रो दिर्घायूको कामना गरौँला । तिम्राे होलीवाईनले आफ्नाे प्यास भरौला ।

कर्णालीका जनता जीवनजलको अभावमा झाडापखालाले मर्नु नपरोस् । तिम्रै कारणले तमाम नेपालीको आखाँबाट आँसु नझरोस् । भोकमरीको चपेटामा परेका नागरिकले आधा पेटमात्र खाना खाएर भएपनि अकालमा मर्नु नपरोस् । तिम्रो दिर्घायूको लागि मातृभूमिकै केक काट्न पनि तैयार छौं । हजाराैंको संख्यामा जन्ती लिएर तिमीले भनेको पहाडका कुना कन्दरामा पुग्न तैयार छौँ । तिम्रो जयजयकार मनाउन, तिमीलाई युगपुरुष भनाउन लागि परेका छौं । सँगै बसेर नेपाल आमाका चोक्टा लाम्टा खाउँला । सोमरसले लठ्ठ भएर तिम्रो बार्षिक उत्सव मनाउँला ।

एकपटक तमाम राष्ट्रभक्त, देशप्रेमी, प्रजातन्त्रप्रेमी नेपाली जनताहरु एक हुन जरुरी छ । भ्रष्टाचारको माखेसाङ्ग्लोबाट मुलुकलाई जोगाउन, हिमाल पहाड, तराई कोही छैन पराई भन्ने मुल नाराका साथ सिंगो मुलुकको अस्मिता जोगाउन ज्यानको माया नगरी सडकमा आउन जरुरी छ । अब भन्न सक्नुपर्छ, प्रत्येक नेपालीले यदि तिमी आपनो जन्मोत्सव मनाउछौं भने सुस्ता र कालापानीमा मनाउ । तिम्रा फोस्रा राष्ट्रवादी भाषण गर्ने नै हो भने लिम्पियाधुरा र लिपुलेकमा गएर गरेर देखाउ । जनतालाई हतियार बनाएर आफुले सिंहको सिकार गरें भनेर फुँई हाक्ने तिम्रा नौटंकी बिरुद्ध फेरि एकपटक जनता सडकमा आउने छन् ।

तर एउटै डर छ महाराज, तिम्रो बार्षिक उत्सव तिम्रो जन्मोत्सवको केक काँटे जस्तै तिम्रा काला करतुतहरु बाहिर नआउन । तिम्रो धम्कीले डराई–डराई घरभित्रै बसेर मुर्मुरिएका साहसी नेपाली तिमीलाई नै धारे हात लगाएर मुर्दावाद भन्दै सिंहदरबार र बालुवाटार अगाडि नधाउन् । चाकडीबाजका चाटुकारहरुले नै तिमी त नाङ्गो भैसक्यौ बा भनेर धोती र कुर्ता उपहार लिएर नजाउन् । अख्तियारको भेषमा राजिनामा दिएका मन्त्री नै मन्त्रालय छिर्न नपाउन् । आफ्नै मान्छेको सेटिङ्गमा सरकारी मन्त्रालयका कागजात सबै हराए भनेर जनताले गीत नगाउन् ।

अनि नआओस् तिम्रा फोस्रा आश्वासन र भाषण । नागरिकको चुल्हो बल्न छोडीसक्यो भनेर रित्तो थाल लिएर नागरिक सडकमा नआउन् । तिमीलाई नै मतदान गर्ने नागरिकले तिम्रै बिरुद्धमा मुर्दाबादको नारा नलाउन् । अझैपनि पुरै बिग्रिएको छैन । औषधोपचारमा लाग्नुस् । काम नलाग्ने र सडेका आसेपासेलाई मिल्काएर फाल्ने हिम्मत राख्नुस् । मलाई त डर छ बा कतै तिम्रो युग आयु नपुग्दै समाप्त हुने त हैन ??

तराईका उखु किसानका समस्या अझै पनि ज्यूँ का त्यूँ छन् । झापाका किसान धानमा लागेको रोगकिराको औषधि नपाएर धानखेतमै आगो लगाउन बाध्य छन् । कर्मचारी घुस र कमिशन नभै काममा पाईलो सार्दैनन् । सरकारी कार्यालयमा पार्टीका कार्यकर्ताको लाम छ । सिंहदरबार र बालुवाटारमा धुपौरे र चम्चागिरीहरुकै जाम छ । शिक्षित बेरोजगार युवायुवतीहरुलाई सर्टिफिकेट हातमा बोकेर सडक–सडक र अफिस अफिस धाँउदा नै हैरान छ । देशको आधा जनसंख्या अर्काको देशमा गुलाम छ । बृद्ध आमाबुबालाई बा, आमा भनेर बोलाउने छोराछोरी र नातिनातिनाको अभाव छ । गाँउ शुन्य छ, शहर टम्म छ । तर पनि सरकार गाउँमा समृद्धि ल्याउने कुरामा ढुक्क छ ।

मेलम्चीको पानी नआए के भो त ? सरकार युरेनियमको खानी खन्दै छ । बाह्रबिसेमा सडक जाम नखुलेर के भो त सरकार पूर्वपश्चिममा रेलमार्ग खोल्दै छ । जनतालाई अलिअलि सास्ती हुनु स्वभाविक हो, सरकार शितलनिवासबाट गौचरणसम्म हेलिकप्टर सेवा चलाउँदैछ । तराईमा बग्ने खोलामा पानीजहाज र मोटरबोट गुडाउँदैछ । सिटामोल नपाएर दार्चुला र कालिकोटमा दुईचार जना नागरिक मर्दा के नै फरक पर्छ र ?? देशका पाईलटहरुलाई सिंगापुर र स्विट्जरल्याण्डमा निशुल्क औषधोपचार गराउँदैछ ।

मेरो देश तीस बर्षमा तीन बल्ड्याङ्ग गुल्टिएको छ । देश चलाउने जति जम्मै अपराधी मात्रै मुन्टिएको छ । जनतालाई कस्लाई, केका लागि भोट हाल्दैछु भन्ने नै थाहा छैन । नालीमा हिरा खोज्दै तीनपुस्ता गुमाईसके । अहिले पनि पढेलेखेका नेपाली जति मौन छन् । अर्ध शिक्षित जति डन छन् । अनपढहरु आफैलाई राजनीतिमा अब्बल ठान्छन् ।

जनता साँच्चै सडकमा आएको दिनको कल्पना तिमीले सोचेको भन्दा पनि डरलाग्दो हुनसक्छ । भयाभह हुनसक्छ । जनतालाई हिउँदमा सुकेको खहरे सम्झिनेहरुलाई भदौको भेलले बगाउँदा थाहा हुनेछ, जनताको शक्ति कत्ति हुन्छ भनेर ।  अब बालुवाटारले बिर्सिएका गाउँबस्तीहरु उठनुपर्छ । सिंहदरबारले देख्न नसकेका पहाडका कान्ला र कन्दरा उठनुपर्छ । उठनुपर्छ भोका, नाङ्गा र अभावमा बाँचेका नेपाल आमाका सच्चा समूतहरु उठनुपर्छ ।

देशमै बसेर मुलुक परिवर्तन गराउन हिम्मत नभएका हुतिहाराहरु यूरोप, अमेरिका र अष्ट्रलिया भाग्छन् । खुकुरी भन्दा कर्द लाग्ने समय आएको छ अचेल । असल डाक्टर प्रोफेसरहरु उचित अवसर नपाएर घाँम ताप्छन् । जिउँदा नेपाली कहाँ छन् खै यहाँ त सबै मरेका लास छन् । त्यहि भएर त यिनै नेपालीका सामुन्ने जेलमा बस्न पर्ने अपराधीले देश हाँक्छन् ।

देश बर्बादीको अन्तिम घडीमा छ । नेपाल आमाको अन्तिम सास मात्रै चलेको छ । राष्ट्रियता अत्यन्त नाजुक अवस्थामा छ । जताततै राष्ट्र निर्माताको शालिक ढलेको छ । सगरमाथामा खतराको रातोबत्ति बलेको छ । मुलुकलाई अवसानको दिशातिर लाँदै छन् । राष्ट्रको ढुकुटी केही अपराधीहरुले बाँडेर खाँदैछन् । भ्रष्टाचारीका पहरेदारहरु झन ठूला भ्रष्टाचारी छन् । देशको यस्तो नाजुक अवस्था देखेर आज हिमाल रोएको छ । आपनै देशको तराईसमेत पराई भएको छ । छिमेकीले देशको सिमानामा आँखा गाडेको छ । सच्चा नेपालीलाई नेपाल भन्ने देश नै नरहने होकि भन्ने चिन्ता लागेको छ ।

यस्तो अवस्थामा अब फेरि एकपटक तमाम राष्ट्रभक्त, देशप्रेमी, प्रजातन्त्रप्रेमी नेपाली जनताहरु एक हुन जरुरी छ । भ्रष्टाचारको माखेसाङ्ग्लोबाट मुलुकलाई जोगाउन, हिमाल पहाड, तराई कोही छैन पराई भन्ने मुल नाराकासाथ सिंगो मुलुकको अस्मिता जोगाउन ज्यानको माया नगरी सडकमा आउन जरुरी छ ।

अब भन्न सक्नुपर्छ प्रत्येक नेपालीले यदि तिमी आपनो जन्मोत्सव मनाउछौ भने सुस्ता र कालापानीमा मनाउ । तिम्रा फोस्रा राष्ट्रवादी भाषण गर्ने नै हो भने लिम्पियाधुरा र लिपुलेकमा गएर गरेर देखाउ । जनतालाई हतियार बनाएर आफुले सिंहको शिकार गरें भनेर फुँई हाक्ने तिम्रा नौटंकी बिरुद्ध फेरि एकपटक जनता सडकमा आउने छन् । आउनु पर्छ । त्यो दिन केही ढिलो आउने निश्चित थियो तर तिम्रा काला करतुत र तिम्रा क्रियाकलापहरुले अझ छिट्टै आउन निम्ता दिईरहेको छ ।

यदि जनता साँच्चै सडकमा आएको दिनको कल्पना तिमीले सोचेको भन्दा पनि डरलाग्दो हुनसक्छ । भयाभह हुनसक्छ । जनतालाई हिउँदमा सुकेको खहरे सम्झिनेहरुलाई भदौको भेलले बगाउँदा थाहा हुनेछ जनताको शक्ति कत्ति हुन्छ भनेर । अब बालुवाटारले बिर्सिएका गाउँबस्तीहरु उठनु पर्छ । सिंहदरबारले देख्न नसकेका पहाडका कान्ला र कन्दरा उठनुपर्छ । उठनुपर्छ भोका, नाङ्गा र अभावमा बाँचेका नेपाल आमाका सच्चा समूतहरु उठनुपर्छ ।

मुलुक भ्रष्टाचारका नाईकेले थर्काएको भरमा चलेको छ । अपराधीहरुका डर र त्रासमा चलेको छ । यी सबै कुराबाट मुक्त बनाएर सुन्दर शान्त बिशाल नेपालको निर्माणमा लाग्न अब बेर लगाउनु हुदैन । सन्देह लिन हुदैन । नैतिकता हराएका नपुंशकहरुबाट नैतिकताको आशा राख्नु अब भूल हुनेछ । अब पनि मुलुकको पक्षमा नेपाल आमाको अस्मिता जगेर्नामा ढिलाई गर्यौ भने आउने पिंढी रुनेछ । सन्तान दरसन्तान रुनेछन् । हाम्रै सन्तान अर्कै देशका नागरिक हुनेछन् ।