राजनीतिक दल र नेतासँग जनताले हिसाबकिताब माग्ने बेला आयो
इन्द्र रिजाल
पुस ४, २०७७ आइतबार १:१:१५
प्रधानमन्त्री केपी ओलीको स्वेच्छाचारिताको पराकाष्ठाले सीमा नाघिसकेको छ । आसेपासे, भतुवा र र्यालेसिङ्गानेहरु उनलाई अरु उक्स्याएर बदनाम गराउन मात्र लागेका छन् । चारजना नेता मिलाउन नसक्नेलाई पार्टीको अध्यक्ष मानेका छन् । राजनीतिमा विरोध र समर्थन सामान्य कुरा हो, तर ओलीले समर्थनलाई बहादुरी र बिरोधलाई आक्रोशमा परिणत गर्न थालेका छन् ।
सुनिन्छ, अहिले उनले मानसिक सन्तुलन गुमाउँदै जान थालेका छन् । बालुवाटारमा खाएर गोब्रयाउन शितलनिवास जान थालेका छन् । म के गर्दैछु र के भन्दैछु ? भन्ने कुराको समेत भेउ पाउन छाडेका छन् । अहिले उनलाई सल्लाह र सुझाव दिने सल्लाहकारहरु समेत उनीबाट बिस्तारै टाढिन थालेका छन् । हिजो अलिअलि जुठो खान भ्याएका, कमिशनले नुहाएका र भ्रष्टाचारले गन्हाएकाहरुको घेराबन्दीबाट बाहिर निस्कन नचाहेको हो या नदिईएको हो ? वर्तमान प्रधानमन्त्री ओलीले बाहिर सडकमा के भैरहेको छ भन्ने कुरा समेत थाहा पाउन छाडेका छन् ।
देशको अवस्था माओवादीको दश बर्षे जनयुद्धकालमा भन्दा पनि तीन बर्षे ओलीकालमा धरासायी भएर गएको छ । देशमा उद्योगधन्धा उठनै नसक्ने, व्यापारीहरु र निजी क्षेत्रले खुट्टा टेक्नै नसक्ने अवस्था सृजना भएको छ । किसानका उत्पादनले बजार नपाएर त्यसै खेर गएको छ । उत्पादित सामाग्री बिक्री गरेर गुजारा चलाउनु पर्ने उखु किसानको कृषि उपजको समेत बर्षौदेखिको बक्यौता भुक्तानी पाँउ भनेर पुषको ठण्डीमा सरकारद्वारा पालितपोषित जनताको करबाट जीवन गुजारा चलाउनेहरुको डण्डा खाँदै माईतीघर मण्डलामा भोकै नाङ्गै दिन र रात कटाउनु परेको छ ।
जनताका आँखामा टिलपिलाएका मोतीका दानाको मूल्य कसरी चुकाउने ? यावत कुराहरुमा क्लेश पनि चिन्तित नहुने तर आफ्नो स्वार्थ पुरा नभए जतिखेर पनि शितलनिवासको सहारा लिन उद्धत रहने परिपार्टीले कुनै अमुक ब्यक्तिको मात्र हैन, देशकै प्रधानमन्त्री पदको धज्जी उडाईरहेको छ ।
नेपालका राजनीतिक दलहरुले ३० औं बर्षसम्म यो मुलुकमा राज गर्दा पनि जनताले बिकास, राहत र आत्मसन्तुष्टि पाउन नसक्दाको परिणाम जनता पुन पुरानै अवस्थामा फर्किन खोजिरहेका छन् । जनताका प्रतिनिधि हौं भनेर फुँई हाँक्नेहरु सबै बिदेशीका दलाल र भरिया मात्रै भएर निस्किएपछि जनतामा दलहरुप्रतिको बिश्वासमा बिस्तारै क्षयीकरण हुँदै जान थालेको छ ।
जनताको आवाजलाई सामान्य ठान्ने जनताकै प्रतिनिधिहरुको बालहठका कारण जनताले आफु मरेर नेताको र नेताका आसेपासे, हुक्के, चिलिमे, भण्डारे, मुन्द्रे, टोले, शहरे, हरूवा, चरुवाहरुका लागि ल्याईदिएको मुलुक लुटने लाईसेन्सको पनि अब छिट्टै म्याद सकिने अवस्था नजिकिदै गैरहेको देखिदैछ । बेलैमा उक्त लाईसेन्स रिन्यु नगरे कुनैपनि बेला वर्तमान ब्यवस्था चलाउने ड्राईभर नै बाटैमा पक्राउ पर्न सक्ने अवस्था देखिदैछ ।
वर्तमान सरकारको निर्लज्जताको कुरा अब गर्नुको कुनै तुक छैन् । फाटेकोसम्म भए देखाईदिँदा टाल्न सकिन्छ तर सर्वाङ्ग नाङ्गो भएपछि हेर्नु भन्दा पनि आँफै मुख फर्काएर र आँखा तर्काएर हिडनु पर्छ । देशको अवस्था के भैरहेको छ ? देश कतातिर गैरहेको छ ? लाखौं बालबालिकाको भविष्य कसरी बनाउने ? बर्षौको लकडाउन र कोरोनाको महामारीबाट उठनै नसक्ने गरि थलिएका उद्योगी, व्यापारीहरुलाई परिरहेको आर्थिक भार कसरी कम गराउने ?
स्थानीय निकायमा ह्वात्तै बढेको भ्रष्टाचारको जालो कसरी हटाउने ? देश लुटन गएका अपराधीहरुलाई कसरी डाँडा कटाउने ? आफ्नै दलभित्र झाङ्गिएको गुट, उपगुट, बिरोध, अवरोध, असहयोग, आदि कुराहरुलाई कसरी मिलाएर लैजाने ? जनताका आँखामा टिलपिलाएका मोतीका दानाको मूल्य कसरी चुकाउने ? यावत कुराहरुमा क्लेश पनि चिन्तित नहुने तर आफ्नो स्वार्थ पुरा नभए जतिखेर पनि शितलनिवासको सहारा लिन उद्धत रहने परिपार्टीले कुनै अमुक ब्यक्तिको मात्र हैन, देशकै प्रधानमन्त्री पदको धज्जी उडाईरहेको छ ।
राजनीतिमा ईमान्दारिता मात्रै हराएको भए राजनीतिलाई सङ्ल्याउन सकिन्थ्यो । तर वर्तमानमा क्रियाशिल रहेका सबै राजनीतिक नेतृत्वमा भ्रष्टिकरण र अपराधिकरणले धेरै तलसम्म जरा गाडीसकेको हुनाले अब राजनीतिक शुद्धिकरण र राजनीतिक सबलीकरणले मात्रै नेपालको वर्तमान राजनीति सहि ट्याकमा आउँछ भन्ने संभावना पनि अत्यन्तै कम देखिएको छ ।
यसका लागि वर्तमान राजनीतिक नेतृत्वमा दण्ड र सजायको ब्यवस्था गर्नु पनि अत्यन्तै आवश्यक भैसकेको छ । तर यी सबै काम गर्नका लागि एउटा अत्यन्तै ठूलो राजनीतिक परिवर्तन र अत्यन्तै सक्षम कार्यशैली र दृढ संकल्पित नेता जन्मनु आवश्यक छ । अहिलेको वर्तमान परिवेशमा त्यस्तो शक्तिशाली व्यक्ति वा बैकल्पिक राजनीतिक शक्ति भने देखा पर्न सकिरहेको छैन् ।
अब हरेक समझदार नेपालीले, हरेक ईमान्दार नेपालीले, हरेक राष्ट्रभक्त नेपालीले वर्तमानका मुलुक लुटेराहरुसँग यिनीहरु आएपछि लुटिएका देशका उद्योगधन्धा माग्नुपर्छ, जनताका गाँस, बाँस र कपाससँग जोडिएका कलकारखाना माग्नु पर्छ ।
कुनै पनि समुह, संगठन, दलहरु भित्र द्वन्द, प्रतिद्वन्द, वाद, विवाद, संवाद र अन्तरक्रियाहरु हुनु सामान्य कुराहरु हुन । यो निरन्तर भैरहनु पनि पर्दछ । यसले समूह, संगठन मात्र हैन्, ठूलाठूला राजनीतिक दलहरु भित्रका आपसी असमझदारीहरु समझदारीमा परिणत हुन, वादविवाद सामान्यीकरण गर्न सकिनुका साथै आपसी एकता र सुमधुर सम्बन्ध स्थापित हुन समेत मद्धत पुग्दछ । तर वर्तमानका राजनीतिक दलहरुमा संवाद र समस्या निराकरणका बिषयमा कहिल्यै बहस र छलफल हुनै सकेन । जसको परिणाम राजनीति सधैं शक्ति र सत्ताको आडमा मात्रै चलिरहेको छ । यसले राजनीतिक दलहरुलाई सत्ता बाहिर रहेर गर्न सकिने जनताका कैयौं कामहरुबाट समेत बिस्थापित गरिरहेको छ ।
कुनै पनि व्यक्ति, संस्था या राजनीतिक दलका नेताको व्यक्तिगत फाईदा या जोडघटाउका लागि मुलुक लामो समयसम्म अनिर्णयको बन्दी बन्नु हुँदैन् । कुनै पनि राजनीतिक दल र राजनीतिक नेतृत्वको क्षणिक फाईदाको लागि मात्रै देश र जनतालाई बन्धक बनाईनु पनि हुँदैन् । आफुलाई मेटाएर देश बनाउने होनहार युवाशक्तिले अब पनि मुख बन्द गर्ने, हात र खुट्टा बाँधेर बस्ने हो भने मुलुक नाम मात्रको देश रहने छ ।
बिदेशीको डिजाईनमा देशको आर्थिक, सामाजिक, धार्मिक, सांस्कृतिक प्रथा र परम्परामाथि गरिरहेको लगाताको प्रहारले हाम्रो देशको सम्पुर्ण चिनारी नष्ट भएर जानेछ । अहिले जसरी हामी हाम्रो देशको आधिकारिक नक्सा कहाँ छ ? भन्दै खोजी गर्दैछौं, त्यसरी नै भोली हामीले हाम्रो धर्म, प्रथा, प्रचलन, परम्परा, संस्कार र संस्कृति खोज्न बर्षौ यिनै विदेशीको पाउ मोल्नु पर्नेछ ।
देश लुटेर खान मिल्छ भने, जनताका छोराछोरी मारेर आफ्ना व्यक्तिगत स्वार्थपूर्ति गर्न मिल्छ भने, भौतिक संरचनामा आगो लगाएर खरानी ताप्न मिल्छ भने, आम नागरिकलाई त्राहिमाम बनाउँदै आफु असनमा डाँमेर छोडेको साँढे झै ढुक्रिदैं हिडन मिल्छ भने, जनताले राष्ट्रिय ढुकुटीबाट भएको अपारदर्शी खर्च र वर्तमानका राजनीतिक दलका नेताका पत्याउनै नसकिने आर्थिक उपार्जनको श्रोत माग्न या खोज्न किन नमिल्ने ?
अब नागरिकले वर्तमान दलका नेतृत्वसँग बिकास माग्नुको कुनै औचित्य छैन् । सामाजिक न्याय र कानूनी राज्य यिनीहरुको राजनीतिक दस्ताबेज मै छैन् । यिनीहरुको उद्गमस्थल हेर्ने हो भने यिनीहरु विकास र प्रगतिको मार्गमा कहिल्यै हिडेको पनि देखिदैन् । तर अब हरेक समझदार नेपालीले, हरेक ईमान्दार नेपालीले, हरेक राष्ट्रभक्त नेपालीले वर्तमानका मुलुक लुटेराहरुसँग यिनीहरु आएपछि लुटिएका देशका उद्योगधन्धा माग्नुपर्छ, जनताका गाँस, बाँस र कपाससँग जोडिएका कलकारखाना माग्नु पर्छ ।
त्यस्तै ट्रली बस र जनकपुर चुरोट कारखाना माग्नुपर्छ, हिमाल सिमेन्ट र बाँसबारी छालाजुत्ता कारखाना माग्नुपर्छ । अनि माग्नु पर्छ, हिमाल सिमेन्ट र हेटौडा कपडा उद्योग माग्नु पर्छ । पञ्चायतले ३० बर्षमा त्यत्रा बिघ्न उद्योग, कलकारखाना र बिकास निर्माणका संरचना बनायो । प्रजातन्त्रका ३० बर्षमा अझ बढेर जानु त कता हो कता, भएका उद्योग, कलकारखाना र बिकास निर्माणको नामो निशाना हरायो ।
त्यसैले अब नागरिकले लोकतान्त्रिक भनुन या गणतान्त्रिक भनुन यी जनतामारा शासकहरुसँग हिजो यिनीहरुलाई देश जिम्मा लगाउँदा सँगसँगै जिम्मा लगाएका बिकासका पुर्वाधारहरुको एकएक विवरण माग्नु पर्छ । आज भन्दा ६० बर्ष अगाडि यिनै नेपालीले बर्ष दिन नपुग्दै कोदारी राजमार्ग र भीमदत्त राजमार्ग बनाए । दलका प्रतिनिधिका हातमा शासनसत्ता आएपछि ३० बर्षमा पनि मेलम्चीबाट काठमाडौंसम्म पानी ल्याउन नसकेर बाटामै हराए ।
अब जनताले राजनीतिक दलहरुसँग र तिनका नेताहरुसँग जनताका प्रत्यक्ष सरोकार राख्ने हरेक कुराहरुको एकएक हिसाबकिताब माग्नु पर्छ । २०४६ पछिका देशमा भए गरेका असमान सन्धि संझौताहरुको हिसाबकिताब माग्नु पर्छ । दश बर्षे जनयुद्धमा ध्वस्त बनाईएका भौतिक संरचना र लुटिएका जनताका अरबौंका सम्पत्तिको हिसाबकिताब माग्नु पर्छ । अनि माग्नु पर्छ, राष्ट्रिय ढुकुटी लुटेर राजधानीका मुख्यचोकमा ठड्याईएका राता र सेता महलहरुको एकएक हिसाबकिताब माग्नु पर्छ ।
देश लुटेर खान मिल्छ भने, जनताका छोराछोरी मारेर आफ्ना व्यक्तिगत स्वार्थपूर्ति गर्न मिल्छ भने, भौतिक संरचनामा आगो लगाएर खरानी ताप्न मिल्छ भने, आम नागरिकलाई त्राहिमाम बनाउँदै आफु असनमा डाँमेर छोडेको साँढे झै ढुक्रिदैं हिडन मिल्छ भने, जनताले राष्ट्रिय ढुकुटीबाट भएको अपारदर्शी खर्च र वर्तमानका राजनीतिक दलका नेताका पत्याउनै नसकिने आर्थिक उपार्जनको श्रोत माग्न या खोज्न किन नमिल्ने ?
देश बनाउन आएका हुन भने तिमीहरुले ३० बर्षमा के, कति र कस्तो देश बनायौं भनेर बिगतको ३० बर्षसँग तुलना गरेर हिसाबकिताब माग्नु पर्छ । हैन्, यदि देश रित्याउनकै लागि मात्रै यिनीहरु उपयोग भैरहने हो भने अब यिनीहरुलाई पहिला राखेकै सुरक्षित स्थानमा लगेर राख्नु पर्छ ।
इन्द्र रिजाल
इन्द्र रिजाल नेपालबहस डटकमका प्रधान सम्पादक हुन् । अर्थ राजनीतिक धारमा कलम चलाउने वरिष्ठ पत्रकार रिजालले आर्थिक, राजनीतिक तथा सामाजिक परिवेशका विषयवस्तुको यर्थाथमुखी चित्रण गर्छन् ।
लेखकबाट थपनेपालमा स्की खेलको सम्भावना
मंसिर ११, २०८१ मंगलबार
भान्सामा नै छ बालबालिकाको पौष्टिक भोजन
मंसिर ११, २०८१ मंगलबार
जनतासँग जोडिएका आर्थिक क्षेत्रलाई किन बेवास्ता गर्छन् शासक, प्रशासकहरू ?
मंसिर ११, २०८१ मंगलबार
ओलीको ठूलो उपलब्धिः पाँच अर्बको चलखेलमा धितोपत्र बोर्डमा अध्यक्ष नियुक्ति !
नेपालबहस संवाददाता
मंसिर ११, २०८१ मंगलबार
विश्वका धनाढ्य व्यक्तिहरू सँधै जीवित रहने औषधि बनाउँदै
मंसिर १३, २०८१ बिहिबार
के तपाईं खल्ती वालेटसँग कारोबार गर्दै हुनुहुन्छ ? होशियार ! खल्ती वालेट असुरक्षित
मंसिर १३, २०८१ बिहिबार
राजनीतिक शक्ति देखाएर सीजी कम्युनिकेसनको लाइसेन्स बचाउने प्रयासमा असफल भए विनोद चौधरी
मंसिर १३, २०८१ बिहिबार
अरबौको ठेक्का हात पार्न पासपोर्टको सफ्टवेयर प्रणालीमै अवरोध
मंसिर १३, २०८१ बिहिबार
बालाचतुर्दशीमा बत्ती बाल्न र सद्बीज छर्न कुनै शुल्क नलाग्ने
मंसिर १३, २०८१ बिहिबार
पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट अन्तर्राष्ट्रिय उडान सुनिश्चिताको माग
मंसिर १३, २०८१ बिहिबार
तीनै तहका सरकारबीच सहकार्य आवश्यक: मुख्यमन्त्री कार्की
मंसिर १३, २०८१ बिहिबार
एनपिएलः चितवन राइनोजले समर्थकलाई निःशुल्क बस सेवा उपलब्ध गराउने
मंसिर १३, २०८१ बिहिबार
एनपिएलः एनसेल फाउन्डेसनले प्रत्येक चौकामा शैक्षिक सामग्री वितरण गर्ने
मंसिर १३, २०८१ बिहिबार