गाँउ घरमा हालिने लिङे पिङ पछिल्लो समय लोप हुँदै

३१ असोज, नवलपुर । दशैं तिहार जस्ता ठुला चाडपर्वमा गाँउ घरमा पिङ हाल्ने चलन पछिल्लो समय लोप हुँदै गएको छ । जिल्लाका हरेक गाउँ बस्तीका टोलटोलमा हालिने र खेलिने पिङ बिस्तारै लोप हुँदै जान थालेको हो ।

“वर्षमा एक दिन धर्ती छाड्नुपर्छ” भन्ने मान्यताका साथ पिङ हाल्ने र दशैंमा पिङ खेल्ने चलन चल्दै आए पनि यो बिस्तारै हराउन थालेको कावासोतीकी राधा शर्माले बताए । हिजो आज भने आधुनिक जीवनशैली सँगै यस्ता संस्कृति विस्तारै हराउँदै गएका शर्मा को भनाई छ ।

दशैं तिहारमा हाल्ने गरेका लिङे पिङ ,रोटे पिङ ,काठे पिङ अब वर्षेनी लोप हुँदै गइरहेका छन् । “युवा , यु्बती भेला भई हरियो खर काटेर बलियो पिङ बनाउने प्रतिस्पर्धा गर्ने चलन रहेकामा अहिले प्राय युवा गाउँमा छैनन् र बुढापाकाले यसमा चासो नदेखाएको जस्तो लाग्छ स्थानीय शलिकराम सापकोटाले बताए ।

प्रत्येक जसो टोल टोल बस्ती बस्तीमा पिङ बाट्ने चलन अहिले हराउँदै जान थालेको छ , तिजमा मात्र हैन दशैं र तिहारको अवसरमा पिङ राख्ने प्रचलन पनि अहिले आएर लोप हुदै जान थालेको कावासोतीका स्थानीय प्रेमबहादुर थापा मगरले बताउनु भयो ।

पिङ किशोर, युवादेखि वयस्कसम्म सबै खाले मानिसको रुचिको विषय हो । ‘पहिले पहिले टोल टोल र हरेक सार्वजनिक स्थानमा पिङ हाल्ने चलन थियो आज भोलि भने पिङमा भन्दा अन्य कुरामा युवा युवतिहरु रमाउने गरेका मगरले बताउनु भयो । पिङ खेल्ने रहर धेरै छ, आफू मात्र भएर भएन, रहर भएर मात्र के गर्नू, पिङ हाल्ने जनशक्ति समेत गाउँमा पाउन छाडिसके कावासोतीका गोपाल भट्राईले बताउनुभयो । जिल्लाका कहि कतै दुई चार स्थानमा लहरे पिङ हालेपनि काठे पिङ भने लोप भई सकेको छ ।

प्राप्त रुपमा बनमा काठ नहुँदा पनि काठे पिङ हाल्ने संस्कृति हराएको देवचुलिका जगनाथ खनालले बताउनु भयो । पछिल्ला पुस्ताका युवाले परम्परागत संस्कार संस्कृतिलाई जगेर्ना गर्नुभन्दा पनि आधुनिक मनोरञ्जनका विकल्प रोज्नाले पिङ जस्ता मौलिक मनोरञ्जनको साधन ओझेलमा परेको बताउनुहुन्छ खनाल ।

दशैँ र तिहारका बेला चाडपर्वमा मात्रै गाउँघरमा जुट्ने युवालाई चर्खे पिङ बनाउने फुर्सद र सीप पनि छैन । नेपाली मौलिक परम्परा तथा संस्कृति युवा पुस्तामा हस्तान्तरण गर्न नसक्दा संस्कृतिको लोप भएको गैंडाकोटका टोलनाथ घिमिरेले बताउनुभयो । बेरोजगारीका कारण युवा गाउँमा नबस्दा अहिले गाउँघरमा पिङ बनाउने जनशक्ति पनि पाउन छाडिएको घिमिरेले बताउनुभयो ।