७५ जिल्लाका १० हजारमा देखियो डेंगु संक्रमण, सतर्कता अपनाउँन मन्त्रालयको आग्रह

२७ भदौ, काठमाडौं ।  स्वास्थ्य मन्त्रालयले ७५ जिल्लाका १० हजार हाराहारीमा डेंगु संक्रमण भेटिएको जनाएको छ । मन्त्रालयले आइतबारसम्ममा देशभर साउनदेखि हालसम्म आइपुग्दा ९ हजार ८३५ जनामा डेंगु संक्रमण भएको जनाएको छ ।

हुम्ला र मुस्ताङबाहेक देशभरका ७५ जिल्लामा डेंगु फैलिएको मन्त्रालयको भनाइ छ । त्यसमध्ये १० वटा जिल्ला उच्च जोखिममा रहेका छन् । मन्त्रालयका अनुसार उच्च जोखिममा रहने जिल्लामा ललितपुर, काठमाडौं, मकवानपुर, रुपन्देही, दाङ, भक्तपुर, धादिङ, तेह्रथुम, काभ्रे, र चितवन रहेका छन् ।

आइतबारसम्मको तथ्यांकअनुसार ललितपुरमा ३ हजार ६ सय २२, काठमाडौंमा २ हजार ४ सय १४, मकवानपुरमा ६ सय ६३, रुपन्देहीमा ५ सय ७०, दाङमा ३ सय ५८, भक्तपुरमा १ सय ७६, धादिङमा १ सय ३७, तेह्रथुममा १ सय १०, काभ्रेपलाञ्चोकमा १ सय ५ र चितवनमा ९० केस पुष्टि भएका छन् । यी १० जिल्लामा मात्र ८ हजार २ सय ४५ जनामा डेंगु संक्रमण भएको छ ।

त्यस्तै प्रदेशतर्फ सबैभन्दा बढी वाग्मतीमा ७ हजार ४ सय ४०, लुम्बिनीमा १ हजार ३ सय ५६, प्रदेश १ मा ३ सय २०, सुदूरपश्चिममा २ सय ७१, गण्डकीमा २ सय २ र कर्णालीमा ६६ जनामा संक्रमण पुष्टि भएको छ । इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाले हालसम्म डेंगुबाट ७ जनाको मृत्यु भएको पुष्टि गरेको छ । मृत्यु हनेमा ४ जना डेंगुकै जटिलताले मृत्यु भएको हो भने ३ जनामा भने डेंगुसँगै अरु रोगको पनि भेटिएको थियो ।

स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले सूचना जारी गर्दै डेंगुबाट बच्न कर्मचारीलाई पूरा बाहुला भएको पोसाक लगाउन अनुरोध गरेको छ । मन्त्रालयले डेंगु प्रकोप न्यूनीकरणका लागि प्रदेश, जिल्ला र स्थानीय तहसँगको समन्वयमा रोग सार्ने लामखुट्टेको लार्भा ‘खोज र नष्ट गर’ अभियानलाई तीव्र बनाइएको जनाएको छ ।

मन्त्रालयले यही शनिबारदेखि बिहान १० बजे १० मिनेट घरभित्र र बाहिर डेंगु सार्ने लामखुट्टेको लार्भा रहे÷नरहेको निरीक्षण गर्न अभियान चलाउने निर्णय गरेको छ । मन्त्रालयका सहप्रवक्ता डा. समीरकुमार अधिकारीले डेंगु रोकथामकालागि तीनवटै तहसँगै समन्वय गरेर अघि बढिरहेको बताए । उनले भने, ‘तीनै तहकसरकारसँग समन्वय गरेर अस्पतालको तयारी, समुदाय स्तरमा खोज र नष्टको अभियान तीव्र गतिमा अगाडि बढाइएको छ ।’

उनले सरकारले रोकथाममा ढिलासुस्ती नगरेको भन्दै यो सबै क्षेत्रको समन्वयको काम भएको र सर्वसाधारणदेखि लिएर सबैको सहकार्य आवश्यक रहेको बताए । जनचेतना, लार्भा खोज र नष्ट अभियानमा स्थानीय निकाय खटिएका छन् । सबै अस्पताललाई पनि अवस्था हेरेर व्यवस्थापन गर्नु भनेर निर्देशन गइसकेको र डेंगु जाँच गर्ने किटहरु अभाव नभएको उनले बताए ।

विज्ञहरूका अनुसार डेंगुको अझै २ महिना जोखिम छ । शुक्रराज ट्रोपिकल तथा सरुवा रोग अस्पतालका रिसर्च युनिटका संयोजक तथा संक्रामक रोग विशेषज्ञ डा. शेरबहादुर पुन डेंगुको उत्कर्ष अझै केही समय रहने बताए । उनका अनुसार घरका सबै सदस्य नै डेंगु पुष्टि भइरहेका छन् ।

उच्च ज्वरो आउने, टाउको दुख्ने, आँखाको गेडी दुख्ने, जिउ अत्यधिक दुख्ने लक्षण डेंगुका हुन् । गम्भीर प्रकृतिको डेंगु संक्रमण भएका बिरामीमा थकान महसुस हुने, गिँजाबाट रगत बग्ने, पेट असाध्यै दुख्ने, बारम्बार बान्ता हुने, सास फेर्न गाह्रो हुने, पेट खुट्टा सुनिने जस्ता लक्षण देखा पर्छन् । यस्ता लक्षण देखिएका बिरामीलाई भने तत्काल अस्पताल भर्ना गर्नुपर्ने चिकिसकहरू सुझाउँछन् ।विशेषगरी साँझ–बिहानको समयमा सक्रिय हुने ‘एडिज’ प्रजातिको लामखुट्टेको टोकाइबाट डेंगुको संक्रमण फैलिने गर्छ ।