तीन क्षेत्रको उपनिर्वाचन एकै मितिमा गराउने आयोगको तयारी

३० फागुन, काठमाडौं । निर्वाचन आयोगले राष्ट्रपति, उपराष्ट्रपतिको निर्वाचन पछि रिक्त भएका निर्वाचन क्षेत्र र चितवन क्षेत्र नम्बर २ मा एकै मितिमा चुनाव गराउने तयारी गरेको छ । चितवन क्षेत्र नम्बर २ मा बैशाख १० गते उपनिर्वाचन गराउने तयारी गरेको आयोगले बाँकी रिक्त हुने र भएका क्षेत्रमा पनि एक महिनाको समय रहेने भएकाले निर्वाचन एकै पटक गराउन सकिने बताएको छ ।

निर्वाचन आयोग उच्च स्रोतका अनुसार आयोगमा यसबारे आन्तरिक छलफल भइरहेको छ । चैत ३ गते उपराष्टपतिको निर्वाचन हुँदैछ । उपराष्ट्रपतिमा निर्वाचित भएको व्यक्तिको प्रतिनिधिसभामा निर्वाचित भएको पद स्वत जाने हुनेले उक्त क्षेत्रमा पनि उपनिर्वाचन गराउनुपर्ने हुन्छ । चैत ३ गते उपराष्ट्रपति चयन भएपछि रिक्त हुने निर्वाचन क्षेत्रको उपनिर्वाचन पनि एकै पटक गराउने तयारी रहेको आयोग स्रोतको भनाइ छ ।

चितवन २ बाट प्रतिनिधिसभामा निर्वाचित भएका राष्ट्रय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) का सभापति रवि लामिछानेको सांसद पद नागरिकताका कारण गएपछि उक्त क्षेत्रमा आयोगले बैशाख १० मा निर्वाचन गराउने तयारी गरेको थियो । तर, अब राष्ट्रपति र उपराष्ट्रपतिमा निर्वाचित भएकाहरुको क्षेत्र पनि खाली हुने भएकाले आयोगले राष्ट्रपतिमा निर्वाचित भएका रामचन्द्र पौडेल निर्वाचित तनहुँ क्षेत्र नम्बर १ र उपराष्ट्रपति निर्वाचित हुने क्षेत्रको उपनिर्वाचन पनि एकै मितिमा गर्ने भएको हो ।

गत ४ मंसिरमा भएको निर्वाचनमा तनहुँ १ बाट कांग्रेसका रामचन्द्र पौडेल विजयी भएका थिए । तर उनी राष्ट्रपतिमा निर्वाचित भएपछि उक्त क्षेत्र खाली भएको छ । राष्ट्रपतिमा निर्वाचित भएपछि पौडेलले सांसदबाट राजीनामा दिएका कारण तनहुँ १ खाली भएको हो । तनहुँमा पनि १० वैशाखमा निर्वाचन गर्ने आयोगको तयारी छ । प्रमुख निर्वाचन आयुक्त दिनेशकुमार थपलियाले पनि एक महिनाभित्र निर्वाचन गराउने सकिने बताउँदै आएका छन् ।

तीन चैतमा उपराष्ट्रपतिको निर्वाचन छ । उपराष्ट्रपतिमा पनि निर्वाचित सांसद विजयी भएमा उक्त क्षेत्र खाली हुनेछ । उपराष्ट्रपतिको निर्वाचनपछि उपनिर्वाचनको कार्यतालिका सार्वजनिक गर्ने आयोगको तयारी छ । चितवन २ मा राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति रवि लामिछाने निर्वाचित भए पनि नागरिकता प्रकरणमा उनको सांसद पद गएको थियो । त्यसैले आयोगले उपनिर्वाचन गर्न लागेको हो । चितवन २ को उपनिर्वाचनसँगै राष्ट्रपति र उपराष्ट्रपतिको निर्वाचनपछि खाली हुने क्षेत्रमा पनि एकैपटक उपनिर्वाचन गर्ने तयारी आयोगले गरेको स्रोतको भनाइ छ ।

प्रतिनिधिसभा सदस्य निर्वाचन ऐन, २०७४ को दफा ६८ मा उपनिर्वाचनसम्बन्धी व्यवस्था उल्लेख गरिएको छ । उक्त दफामा भनिएको छ, ‘पहिलो हुने निर्वाचित हुने निर्वाचन प्रणालीअन्तर्गत निर्वाचित कुनै सदस्यको पद प्रतिनिधिसभाको अवधि छ महिनाभन्दा बढी कायम रहँदै कुनै कारणले रिक्त भएमा आयोगले तोकेको मितिमा त्यस्तो रिक्त सदस्यको पद उपनिर्वाचनद्वारा पूर्ति गरिनेछ ।’

यत, तनहुँ १ मा नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले केन्द्रीय सदस्य गोविन्द भट्टराईलाई उपनिर्वाचन जितेर आउन शुभेच्छा व्यक्त गर्दै तयारी रहन भनेका छन् । नेता रामचन्द्र पौडेलले फागुन २५ मा राष्ट्रपतिमा निर्वाचित भएपछि तनहुँ–१ मा उपनिर्वाचन हुँदैछ । आठ दलीय गठबन्धनको मतले पौडेल जितेपछि उपनिर्वाचनको विषयमा कुरा गर्न भट्टराई सभापति देउवालाई भेट्न धुम्बाराही गएको समयमा उनले यस्तो बताएका हुन् । यसअघि पनि तनहुँ १ मा भट्टराई उम्मेदवार प्रत्यक्षतर्फ सिफारिस भएका थियो । पौडेल नै उम्मेदवार हुने भएपछि उनले टिकट काटिएकोे थियो ।