विभिन्न निकायको बजेट विनियोजनसम्बन्धी पुस्तिकाको विषयलाई लिएर संघीय संसदमा सधैं तमासा

८ असार,  काठमाडौं । संघीय संसद सञ्चालन सम्बन्धमा प्रतिनिधिसभाका सभामुख र सरकारी अधिकारीहरू गम्भीर नबन्दा संसदको गरिमामाथि नै प्रश्न उठिरहेका छन् । आगामी आर्थिक वर्षको बजेट विनियोजनपछि  सुरु भएको बजेटमाथिको छलफल कुनै न कुनै कारणले अवरोध पूर्ण र असभ्य बन्दै गएको छ । यसबारे न सरकार संवेदनशील बनेको छ न सरकार र मन्त्री र सांसदहरु नै संवेदनशील देखिएका छन् । 

बजेटमाथि छलफल सुरु भएपछि सांसद पक्ष र प्रतिपक्षमा उत्रिने क्रम अहिले पनि जारी नै छ । एक दलले अर्को दललाई आरोप प्रत्यारोपको श्रृङ्खलाले गरिमामय संसदमाथि नै प्रश्न पनि उठिरहेको छ । सामान्य भन्दा सामान्य विषयमा बच्चाले जस्तै निहुँ खोज्ने प्रवृत्ति सांसदमा देखिएको छ ।   बजेटको नियमित छलफलपछि प्रतिनिधिसभामा मन्त्रालयगत बजेटमाथि छलफल सुरु भएको हो । 

मन्त्रालयगत छलफल सुरु भएपछि संस्कृति पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयको पुस्तिकालाई लिएर संसदमा सांसदहरुले हंगामा गरे । बजेट पुस्तिकामा कोशी  प्रदेशको नाम नराखिएको भन्दै सांसदहरुले विरोध जनाएपछि सभामुखले विभागीय मन्त्री सुदन किराँतीलाई जवाफ दिन भनेका थिए । मन्त्री किरातीले पुस्तिकामा भएको त्रुटी सच्याउने बचन दिएपछि सो दिनको पर्यटन मन्त्रालयको छलफल स्थगित भयो । अर्कोदिन पनि पुस्तिका सच्चिएन र विवाद नै भयो । 

यस्तै शहरी विकास मन्त्रालयको पुस्तिकामा लुम्बिनी प्रदेश नलेखेर प्रदेश ५ लेखिएको भन्दै एमाले सांसद सुर्य थापाले आपत्ति जनाएका थिए । उक्त दिन पनि सभामुखले २० मिनेट संसद बैठक स्थगित गर्नु पर्यो । शहरी विकासमन्त्री सिता गुरुङले सच्याउने प्रतिबद्धता जनाएपनि सो मन्त्रालयको छलफल अगाडि बढेन । दुई पटक दुई मन्त्रालयको गल्ती भेटिँदा अरु मन्त्रालयले यसमा ध्यान दिनुपर्ने हो ।      

शुक्रबारको बैठकमा पनि यस्तै अर्को प्रकरण दोहरिएको छ । उपराष्ट्रपति कार्यालयको बजेटमाथि छलफल सुरु हुनासाथ सांसदहरुले बजेट पुस्तिका खोजे । तर, पुस्तिका उपलब्ध थिएन । प्रतिनिधिसभा बैठक १५ मिनेटका लागि स्थगन नै गर्नुपर्यो । उपराष्ट्रपति कार्यालयले विनियोजन शीर्षकको पुस्तिका उपलब्ध नगराएको भन्दै प्रमुख प्रतिपक्ष दल नेकपा एमालेले आपत्ति जनाएपछि बैठक स्थगन भएको हो ।

बैठकमा एमाले सचेतक महेश बर्तौलाले उपराष्ट्रपति कार्यालयको विनियोजन विधेयक अन्तर्गतको खर्च शीर्षक पुस्तिका सांसदहरुले नपाएको भन्दै आपत्ति जनाएका थिए । आजसम्म उपराष्ट्रपति कार्यालय उपलब्ध गराइएको छैन । सरकारले उपलब्ध गराउनुपर्ने हो । यो रवैयामा ध्यानाकर्षण गराउँछु । पुस्तिका बेगर हाउसमा छलफल हुन सक्दैन, बर्ताैलाले भने ।

जवाफमा सभामुख देवराज घिमिरेले ताकेता गरिरहे पनि पुस्तक नआएको बताए । हामीले समयमै सम्बन्धित शीर्षकका विनियोजन शीर्षकका पुस्तिकाहरू व्यवस्थापन गर्ने कोसिस गरिरहेका छौँ । कतिपय कुरा व्यवस्थित हुन सकेको छैन, सभामुख घिमिरेले भने, उपराष्ट्रपति कार्यालयले सुरुमै आफ्नो खासै त्यस्तो विकास निर्माण नीतिसँग सम्बन्धित नभएकाले नदिए पनि हुन्छ होला भन्ने सोचाइ राखेको कुरा जानकारीमा आयो । हामीले त्यसरी हुँदैन भनेर ताकेता गरिरहका छौँ । पठाउने तयारीमा हुनुहुन्छ ।

सभामुख घिमिरेले समयभित्र टुंगो लगाउनुपर्ने भएकाले मिलाउने कुरा मिलाउँ, छलफल हुने कुरा छलफल गर्दै जाउँ भन्दै सहमतिका लागि अनुरोध गरेका थिए । तर, पुस्तकबिना छलफल अघि नबढ्ने एमाले अडानपछि बैठक अघि बढ्न सकेन ।

बर्तौलाले भने, ‘समयमै छलफल सक्नुपर्छ भन्ने हामी पनि ठान्दछौँ । तर, समयमै सामग्री उपलब्ध नगराइकन छलफल कसरी गर्न सक्छौँ । अहिले हामी विषयमा छलफल गर्न सहभागी हुँदै गर्दा कसरी छलफल हुन्छ । एक रूपैयाँ मात्र छुट्याइएको किन नहोस्, छुट्याइएको शीर्षकको बारेमा यो सदनले जानकारी पाउनुपर्छ । पुस्तिाकाबिना छलफल अघि बढाउन सकिँदैन ।’

यस पश्चात् सभामुख घिमिरले बैठक १५ मिनेटका लागि स्थगन गरेका हुन् । १५ मिनेटपछि बैठक सुचारु भयो । यसरी सामान्य विषयले गर्दा संसदको बैठक अवरुद्ध भइरहेका छ । एकपटक यस्तो गल्ती भेटिएपछि अरू मन्त्रालय र निकायले पनि पुस्तिकामा ध्यान दिनुपर्ने हो । तर, कसैले पनि ध्यान दिएको पाइएको छैन ।