किसानलाई खसीबोका बिक्री नहुँदा दशैं खर्चको जोहो गर्न समस्या

 ५ कात्तिक, भरतपुर । चितवनको इच्छाकामना गाउँपालिकाका किसानले आफूले पालेका खसीबोका नारायणगढ बजारमा  बिक्री गरेका छन् । इच्छाकामना गाउँपालिका–६ कोयलघारीका निरबहादुर गुरुङले नारायणगढ बजारमा खसीबोका बिक्री गरेको बताए ।

“दुई दिनसम्म नारायणगढमा खसी बेच्न गएँ । मूल्य नै पाइँदैन”, उनले भने, “केजीको पाँच सय रुपैयाँमा पनि बिक्री हुन गाह्रो भयो ।” उनले गाउँबाट ३३ किलोमिटर दूरीमा रहेको नारायणगढ बजारमा ल्याएर खसीबोका बिक्री गरेका हुन् । कतिपय किसानले घरबाट नै खसीबोका बेच्ने गरेका छन् । 

गाउँको सहकारीले घरमै आएर खसीबोका खरिद गर्दथ्यो । यस वर्ष खरिद गरेका छैनन् । त्यसकारण पनि किसानले बजार झरेर खसीबोका बेच्नु परेको इच्छाकामना–६ कोयलघारीकी च्यन्टी मायाँले भने ।  “खोरमा २० बाख्रा छन् । चार वटा २० हजारमा बेचियो”, उनले भने, “अरु खसी बजार लगेर बेच्ने तयारीमा छु ।” 

कोयलघारीकै डोपबहादुर गुरुङलाई विगतको वर्षजस्तै यस वर्ष दशैं खर्चको जोहो गर्न समस्या भएन । उनले घरमा पालेका खसीबोकाले दशैं खर्च टर्ने भएको छ । घरमा पालेका १०  खसीबोका बिक्री गरेर यसपालिको दशैं खर्चको जोहो गरिसकेको उनले बताए । खसीबोका बिक्रीबाट गुरुङले दशैँमा करिब ९० हजार रुपैयाँ आर्जन रेका छन् । उनले पाँच दिन अगाडि खसीबोका बिक्री गरेका हुन् । “यहाँबाट धेरैले बजार लगेर पनि बेच्छन् । बजारमा तानातान गर्नुभन्दा घरमै आएका बेला व्यापारीलाई हचुवामा बेचेँ”, उनले भने । 

कोयलघारीकी वीरमाया गुरुङ पनि नारायणगढ खसी लगेर बेच्ने तयारीमा छिन् । यसपटक दशैं खर्च जोहो गर्न चार खसी बेच्ने उनले बताइन्। “३० बाख्रा छन् । चार वटा पाठा बेच्न नारायणघाट जाने हो”, उनले भनिन, “छोराछोरीलाई लुगाफाटा ल्याउने नै यी पाठा बेचर हो ।” प्रत्येक वर्ष खसीबोका बेचर दशैं मनाउने गरेको उनले सुनाइन् ।  खानीगाउँ र कुलयघारीमा एक सय आठ घरधुरी छन् । अधिकांशको घरमा कम्तीमा २०  बाख्रा छन् । गाईभैँसी कम पाल्दै आएका उनीहरूको मुख्य आम्दानी बाख्रा नै हो । अधिकांशले दशैंमा खसीबोका बेचेर मनाउने गर्दछन् । 

अघिल्लो वर्ष यहाँका किसानले खसीबोका प्रतिकिलो  छ सय रुपैयाँसम्म मूल्य पारेका थिए । अहिले उत्पादन बढी र आर्थिक मन्दीका कारण खपत कम हुँदा मासुको मूल्य घटेको इच्छाकामना गाउँपालिकाका पशु शाखा प्रमुख डा. सुनील ज्ञवाली बताए । पहिले बेच्दै आएका कृषक समूह र सहकारीले पनि बेच्नुभएको छैन”, उनले भने, “उत्पादन धेरै भएपछि पाँच सय रुपैयाँमा पनि किसानले बेच्ने गरेका छन्।” अहिले बजारमा काटेर ठिक्क पारेका खसीको मासु एक हजार दुई सयमा बिक्री भइरहेको छ । इच्छाकामना गाउँपालिकामा चार हजारको हाराहारीमा बाख्रा रहेको तथ्याङ्क छ । दशैंमा खसीबोकाको कारोबार भने यकीन नभएको उनले बताए ।