महाशिवरात्री पर्वको महिमा र आजको भीड

९ फाल्गुण, काठमाडौं । आज महाशिवरात्री । आज हामी यसै पर्वका बिषयमा कुरा गर्छौ । महाशिवरात्री अथवा शिवरात्री हिन्दुहरूको प्रमुख चाड मध्य एक हो । यो भगवान शिवको प्रमुख पर्व हो । शिवजी उत्पत्ति हुनुभएको रातका नामबाट नामकरण भएको यो पर्व कालरात्री, मोहरात्री सुखरात्री र शिवरात्री नामक चार प्रमुख राीि मध्ये एक पवित्र पर्वका रूपमा पुराणहरूमा वर्णित छ ।

फागुन कृष्ण चतुर्दशीका दिन मनाइने यस पर्वलाई सम्पूर्ण दीनदुःखी र कष्टपूर्ण अवस्थामा रहेका प्राणीहरूको हृदयमा धर्मको उदय गराउने आशुतोष भगवान् शिवको अति प्यारो दिनका रूपमा पनि लिइने गरिन्छ । व्रत उत्सव मध्ये सर्वोत्तम कहलिएको महाशिवरात्रीका दिन आज भक्तजनहरूले शुद्ध भई शिव मन्दिरमा पूजा–अर्चना गरी व्रत बस्ने र भगवान् शिवको प्रिय वस्तु दूध धतुरो र बेलपत्र चढाउने गर्छन् । यस पर्वका दिन उपवास गरी “ ऊँ नमः शिवाय“ मंत्र जप्ने गरेमा सर्व्िसद्धि लाभ भई यमलोक जानु नपर्ने धार्मिक विश्वास रहेको छ ।

ब्रह्माले रूद्ररूपी शिवजीलाई उत्पन्न गरेको दिन, शिव पार्वतीको विवाहको दिन शिवरात्री पर्व कृष्ण चतुर्दशीमा मनाइन्छ ।निर्जल व्रत, रात्री जागरण, चार प्रहरको पूजा, शिवलिंगमा दुग्धाभिषेक र शिवमहिमा कीर्तन शिवरात्रीको पूजा अर्चनाका मुख्य अङ्ग मानिन्छन् । शिवरात्री पर्वलाई पर्वको राजा भनिन्छ र शिवरात्रीको पालनाले भोग र मोक्ष दुवैको पा्रप्ति हुन्छ भनिन्छ । शिवरात्रीमा महादेवका ठूला साना मन्दिरहरूमा धुमधामसँग श्रद्धा भावना व्यक्त गर्ने परम्परा रहेको छ । शिवरात्री पूजामा व्रतकालमा भगवान शिवको ध्यान, पूजन र जप गरिन्छ, जागरण कालमा भक्तको सम्पूर्ण सत्ता जागरणबाट शिवमय बन्दछ । पूजन वा शिवार्चनमा इशान मूर्तिलाई दूधले स्नान गराइन्छ । अघोर मूर्तिलाई दहीले स्नान गराइन्छ, वामदेव मूर्तिलाई घिउले स्नान गराइन्छ, सद्योजात लिंगोद्भव मूर्तिलाई महले स्नान गराइन्छ । कतिपयले शिवरात्रीलाई ऋषि बोधोत्सवका रूपमा मनाउने गरेका छन् ।

हाम्रो वैदिक सनातन संस्कारमा बर्षको ३६५ दिनमा हरेक दिन नै कुनै न कुनै चाडपर्व पर्न जान्थ्यो होला शायद । जीवनका हरेक पलहरु आनन्द अनि स्वतन्त्र रुपले जिउन सिकाउनका लागि भएका पूर्वीय दर्शनका यस्ता कुराहरुले त होला पश्चिमाहरु पनि पूर्वतर्फ फर्कन थालेका छन् । हाम्रा चाडपर्वहरु जीवन जिउनका विभिन्न कारणहरु अनि उदेश्यहरुप्रति समर्पित छन, हरेक चाडले केही न केही सिकाएर अनि झकझकाएरै जान्छन् ।

कति चाडपर्वहरु एतिहासिक घटनाको सम्झनाका लागि, कतिपय विभिन्न सामाजिक कार्यहरु अनि कृषि कार्यहरु जस्तै धान रोप्ने, अन्न भित्र्याउने छर्ने आदिजस्ता विषयवस्तुसंग सम्बन्धित छन् । वैदिक नेपाली सनातन संस्कारका यि सबै चाडपर्वहरु अनि तिनका सरल ब्याख्याका साथ नेपाली यादहरुको कोशेली लिएर बर्षभरि आउछन् र यी सबै पर्व हाम्रा लागी बिशेष हुने गर्छन् ।

अझ नेपाल त झन ईतिहासले पनि आफ्नो दस्तावेजमा समेट्न नसकेको आराध्य देव पशुपतिनाथको देश, विभिन्न पुराण अनि धार्मिक दस्तावेजमा उल्लेख गरिएको श्लेषमान्तक वनजस्तो पवित्र चरनभूमी, कैलाशको शितल छायाँ परेको भूमी अनि हिन्दुहरुको आस्थाको भूमी । त्यहि भएर होला आज पशुपतिनाथ मन्दिरमा बिहानैदेखि विशेष घुईँचो लागेको थियो । साधूहरुको ब्यापक उपस्थिती रहेको उक्त मन्दिरमा आज पशुपतिमा, महाशिवरात्रीको अवसरमा चार लाख दर्शनार्थीले पूजाआराधना गरेका छन् । महाशिवरात्रीका अवसरमा पशुपतिनाथ मन्दिर क्षेत्रमा गरिएको फूलमालाको सजावट दर्शनार्थीको विशेष आकर्षण बनेको अनामनगरबाट बिहानै पूजा आराधना गर्न गएकी बिमला तिवारीले नेपालबहस डटकमको कुराकानीमा बताइन् । अझै उनी भन्छिन्, यस वर्ष विभिन्न थरीका फूलले पशुपतिनाथ मन्दिर क्षेत्र सिँगारिएकाले सेल्फी र सामुहिक तस्विर लिनेको निकै भिड लागेको थियो ।

अन्तिममा, पाठकवर्ग आजको दिन शिव ती भगवान हुन्, जस्को आकार छैन, जस्लाई आदि र अन्तले विभाजन गर्न सक्दैन, जस्को रिसको विध्वंशले संसारका सम्पूर्ण अवयवहरुलाई छिन्नभिन्न गरिदिन सक्छ, ती शिवको विशेष अनि प्रिय दिन हो । यस बिशेष दिनमा हाम्रा सम्पूर्ण विज्ञापनदाता, पाठकवर्ग र शुभचिन्तकहरुमा हार्दिक शुभकामना । मलाई आशा छ तपाईको आजको दिन विशेष रह्यो होला भन्ने ।