बामदेवकै वरिपरी घुमेको सत्ता राजनीति

सम्पादकीय

९ असोज, काठमाडौं । लोकतन्त्रमा व्यक्ति भन्दा विधि र पद्धतिलाई महत्व दिईने गर्छ । त्यसको अभ्यास विद्यमान नियम कानून, परम्परा र स्थापित मूल्य मान्यताबाट हुने गर्छ । राजनीति गर्नेका लागि जनता जनार्दन हुन् खासगरी लोकतन्त्रमा । जनमत नै शासन पद्धतिको आधार हो ।
विगत तीन दशकदेखि नेपालले पनि लोकतान्त्रिक शासनपद्धतिलाई शासकीय आधार बनाएको छ । जनता नै सर्वेसर्वा हुन् ।

जनताको अभिमतको कदर गर्नुपर्छ लोकतन्त्रमा । तर पछिल्लो समय राजनीतिक क्षितिजमा यो पक्ष कमजोर बन्न थालेको छ । झण्डै दुईतिहाई नजिकको बहुमतका साथ सत्तामा पुगेको नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी उल्टो दिशामा लम्किरहेको छ । बलियो सरकारले नै पद्धति र नियम कार्यान्वयन गर्न सक्छ । तर नेकपा भने विपरित बाटोतिर अग्रसर छ ।

प्रसंग बामदेव गौतम प्रकरणसँग जोडिन्छ । गएको प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा उनी बर्दियाबाट पराजित भए । तर उनलाई संसदमा छिराउने चोर बाटो रोज्यो नेकपाले । सरकारले मनोनयन गर्ने कोटाबाट उनी राष्ट्रियसभामा प्रवेश गरेका छन् । साथै, उनी अब शक्तिशाली मन्त्रालयका साथ सरकारमा उपस्थिति जनाउन आतुर छन् । त्यसका लागि सचिवालय बैठकबाटै निर्णय गराउने पक्षमा उनी थिए । तारतम्य मिल्दै थियो । तर अकस्मात सर्वाेच्च अदालतले बामदेवको सांसद पदकै वैधानिकताबारे संवैधानिक व्याख्या गर्ने निर्णय सुनाएको छ ।

त्यसको हिसाबकिताब जनताले अर्काे चुनावमा अवश्य पनि खोज्ने छ । प्रतिनिधिसभामा पराजित व्यक्तिलाई चोर बाटोको प्रयोग गरी संसदमा छिराउने नेकपाको यो तिकडमबाजीले जनमतको धज्जी उडाएको छ, उपहास गरेको छ । यो भनेको जनतालाई रैती ठानेको हो ।

यस प्रयोजनका लागि आउने असोज १४ गते दुबै पक्षलाई बोलाएको छ । त्यतिञ्जेल अन्य कुनै संवैधानिक जिम्मेवारी नथप्नसमेत आदेश भएको छ । यसको अर्थ तत्काल बामदेव मन्त्री बन्न पाउँदैनन् । जनताले पराजित गरेको मानिसलाई सांसद बनाएर मन्त्री नै दिनुपर्ने नेकपाको तयारी कानूनी र संवैधानिक रुपले मात्र त्रुटिपूर्ण भएन । नैतिकताको कसीमा त अझै फितलो र कमजोर देखियो ।

एक माघले मात्रै जाडो जाँदैन, राजनीतिमा नेता र पार्टीले जनताबाट हरहमेशा परीक्षित भइरहनुपर्छ । पार्टी र नेताको हैसियत निर्धारण गर्ने काम जनताको हो । त्यसैले हिजो प्रचण्ड बुहमत प्राप्त नेपाली कांग्रेस आज संसदमा खुम्चिएर बस्नु परेको छ । यस्तै आज भीमकाय नेकपा भोलि कांग्रेसको अवस्थामा नपुग्ला भन्न सकिन्न । यो सबै निर्धारण गर्ने काम जनताले गर्छ । त्यसैले लोकतन्त्रमा जनता सर्वेसर्वा मान्निछन् ,जनता जनार्दन ।

जनभावना विपरीत गएकाले नै नेपालबाट राणाशासन, पञ्चायती व्यवस्था र शाहीकालिन सत्ताले घुँडा टेकेको हो । जनताले पराजित गरेका बामदेव र नारायणकाजी श्रेष्ठहरुलाई फेरि सांसद नै बनाएर मन्त्रीका रुपमा बिराजमान गराउनुपर्ने कारण के हो ? त्यसको हिसाबकिताब जनताले अर्काे चुनावमा अवश्य पनि खोज्ने छ । प्रतिनिधिसभामा पराजित व्यक्तिलाई चोर बाटोको प्रयोग गरी संसदमा छिराउने नेकपाको यो तिकडमबाजीले जनमतको धज्जी उडाएको छ, उपहास गरेको छ । यो भनेको जनतालाई रैती ठानेको हो ।

उनले पार्टी र सरकार बनाउने र भत्काउने नाममा शेरबहादुर देउवालाई नै माथ गर्ने गरी हरु मच्चाएका थिए । त्यसैले फेरि पनि बामदेवकै कारण नेकपामा नयाँ भूकम्प आउने अवस्था छ । कदाचित सर्वाेच्चले उनको पद खारेज गरिदियो भने ओली सरकारले अर्काे लफडा व्यहोर्नु पर्नेछ ।

नेकपाले जनतालाई बेवकुफ बनाउने खेल खेलिरहेको छ । आजको विजय अजय अजर हैन । कालजयी पनि हैन । त्यसको जवाफ दिने बेला टाढा पनि छैन । कानूनको छिद्र प्रयोग गरेर नेताहरुको व्यवस्थापन गरेको होला । तर जनताको अपमान हुने काम गरिएको छ । प्रधानमन्त्री केपी ओलीलाई कमजोर बनाउने नाममा यदि नेताहरुले यस्तो खेल खेलेको हो भने कोही पनि बच्नेवाला छैन । स्वयं ओलीले यसको जवाफ दिनुपर्छ । के श्रेष्ठ र गौतमलाई सांसद नबनाए नेकपा नै विघटन हुन्छ त ? वा उनीहरु भन्दा योग्य कोही छैनन् नेकपामा ? आफू सुरक्षित हुने नाममा फेरि जनता उल्लु बनाउने काम भइरहेको छ ।

बामदेवको सन्दर्भमा मदन भण्डारीले कुनै बेला भनेका थिए– बामदेव बिनाको पार्टी लुलो हुन्छ, तर उनी नेतृत्वको अवस्थामा पार्टी नै धुलो हुन्छ । नभन्दै बामदेवलाई पार्टीमा सक्रिय बनाउन नेताहरु लागिपरेका छन् । तर उनलाई नेतृत्वमा पु¥याएपछि नेकपा धुलो हुने छ । यो यथार्थ विगतमा नेपाली जनताले भोगिसकेको हो ।

पहिलो पटक नेकपा एमाले सत्तामा पुग्दा बामदेवलाई विधानमै नभएको पद सिर्जना गरी उपमहासचिव बनाइएको थियो । त्यसपछि उनले पार्टी र सरकार बनाउने र भत्काउने नाममा शेरबहादुर देउवालाई नै माथ गर्ने गरी काण्डहरु मच्चाएका थिए । त्यसैले फेरि पनि बामदेवकै कारण नेकपामा नयाँ भूकम्प आउने अवस्था छ । कदाचित सर्वाेच्चले उनको पद खारेज गरिदियो भने ओली सरकारले अर्काे लफडा व्यहोर्नु पर्नेछ ।