दार्चुलामा ओली सम्बोधनले कति प्रभाव पार्छ गठबन्धनका साझा उम्मेदवार बडूलाई ?

१७ कात्तिक, दार्चुला । सुदूरपश्चिमको दुर्गम जिल्लाका रुपमा परिचित छ दार्चुला । दुर्गम भएपनि केन्द्रिय राजनीतिमा राम्रो पकड भएका नेताहरु यो जिल्लामा छन् । आगामी मंसिर ४ को प्रदेश र प्रतिनिधिसभाको निर्वाचनमा केन्द्रमा राम्रो स्थान बनाएका नेपाली कांग्रेसका नेता दिलेन्द्रप्रसाद बडू र नेकपा एमालेका गणेशसिंह ठगुन्नाबीच प्रतिस्पर्धा हुदैछ ।

पार्टी फरक भएपनि उनीहरु सहयात्री हुन् । उनीहरुको वडा पनि एउटै हो भने मतदान पनि एकै ठाउबाट गर्दैछन् । यी दुइबीचको प्रतिस्पर्धा रोजक हुने विश्लेषण भइरहेका बेला नेकपा एमाले का अध्यक्ष केपी ओलीले शुक्रबार आज गर्ने सम्बोधनले गठबन्धनका साझा उम्मेदवार बडूलाई कति प्रभाव पार्छ भन्ने विषय यतिबेला सोचनीय देखिएको छ ।

आगामी चुनावको प्रचार अभियान दार्चुलाबाट सुुरू गरेर नेकपा एमालेले अलग राजनीतिक सन्देश दिन खोजेको मात्र छैन उसले यहाँबाट आफु राष्ट्रवादी पार्टी भएको सन्देश पनि दिन खोजेको छ । यही सन्देशको सेन्टिमेन्ट बटुल्न एमालले चुनावी अभियान दार्चुलाबाट सुरु गर्न लागेको हो । यसका लागि एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली हेलिकोप्टरमार्फत दार्चुला आइसकेका छन् ।

अध्यक्ष ओलीले दार्चुला सदरमुकामबाट प्रचार अभियानको उद्घाटन गर्दैछन् । परम्परा बदलेर एमालेले दिन चाहेको राजनीतिक सन्देश अलग पाटो भयो । तर दार्चुलामा यो चुनाव रोचक हुने पृष्ठभूमि भने तयार भइसकेको छ । मुख्य प्रतिस्पर्धी उम्मेदवारका पृष्ठभूमि, राजनीतिक समीकरण र स्थानीय चुनावको नतिजाका कारणले दार्चुलाको चुनावलाई चासोका साथ हेरिएको हो ।

मुख्य प्रतिस्पर्धी शक्ति सत्तारुढ र विपक्षी गठबन्धनका नेताहरुको अभिव्यक्ति, गतिविधि र दावीले पनि चुनावलाई थप रोचक बनाएको छ । सत्तारुढ गठबन्धनबाट उम्मेदवार रहेका उद्योग, वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्री बडूले जीवनकै अन्तिम चुनाव भन्दै मत मागिरहेका छन् । लामो समयदेखि कांग्रेस केन्द्रीय नेतृत्वमा रहेका बडूलाई सत्ता गठबन्धनका दलहरुको समर्थन रहे पनि एमाले अभियानले कति प्रभाव पार्छ भन्ने पछिल्ला दिनमा मात्रै भन्न सकिन्छ ।

बडू यसपटकको निर्वाचनमा ठगुन्नाविरुद्ध पहिलो जित निकाल्ने योजनामा छन् । बडूसँग प्रतिस्पर्धा र जित निकालेरै राष्ट्रिय राजनीतिमा चिनिएका ठगुन्नालाई पनि कमजोर आँक्न सकिने अवस्था छैन् ।

२०४८ देखि दार्चुलाबाट चुनाव लड्दै आएका बडूको यो छैटौं प्रतिस्पर्धा हो । यसअघि उनले दुईपटक जितेका छन् भने तीन पटक पराजित भएका छन् । २०४८ र २०५६ को चुनाव जितेका बडूले बाँकी चुनावमा पराजित भए । ६८ वर्ष पुगेका बडू २०५१ मा एमालेका प्रेमसिंह धामी, २०६४ मा माओवादीका लक्ष्मणदत्त जोशी र २०७० मा एमालेका गणेशसिंह ठगुन्नासँग पराजित भए । २०७४ मा उनी समानुपातिकमा बसे ।

यसपटक पनि एमालेका ठगुन्नासँगै उनी प्रतिस्पर्धामा छन् । ठगुन्नासँग बडूको यो तेस्रो प्रतिस्पर्धा हो । २०६४ को पहिलो संविधानसभा निर्वाचनमा माओवादीका लक्ष्मणदत्त जोशीले जित्दा बडूले भन्दा धेरै मत ठगुन्नाले पाएका थिए । त्यसैले बडू यसपटकको निर्वाचनमा ठगुन्नाविरुद्ध पहिलो जित निकाल्ने योजनासहित मैदानमा छन् ।

यसपटक दार्चुलामा बहालवाला मन्त्री र पूर्वमन्त्रीबीच प्रतिस्पर्धा रहेकाले चासोका साथ हेरिएको छ । नेताहरुले यो चुनावलाई प्रतिष्ठाकै विषय बनाएको देखिन्छ । बडूसँग त मन्त्रीको हैसियत र सत्ता गठबन्धनका दलहरुकै साथ छ । २०६४ यता लगातार चुनाव जित्दै आएका कम्युनिष्ट नेताहरु नै जिताउन हिँड्दा पनि नजिते जान सक्ने सन्देशबाट बडू र कांग्रेस नेताहरु सचेत देखिन्छन् । तर स्थानीय चुनावको नतिजाले भने बडू ढुक्क हुने अवस्था छैन् । नौ स्थानीय तहमध्ये एमालेले पाँच र माओवादी केन्द्रले चार पालिका जितेको छ ।

वडाध्यक्षका उम्मेदवारहरुले ल्याएको मत जोडदा एमालेसँग २९ हजार ३९७ हुन्छ । कांग्रेसले २१ हजार ५५४ र माओवादी केन्द्रले ७ हजार ८८१ मत ल्याएको छ । स्थानीय तह निर्वाचनमा कांग्रेस र एकीकृत समाजवादीसँग गठबन्धन गर्नुको लाभ माओवादी केन्द्रलाई मिलेको थियो । तर २०६४ सालदेखि कम्युनिष्ट उम्मेदवारलाई जिताउँदा दार्चुला पछाडि परेको अनुभूति जनताले राम्रैसँग गरेका छन् ।

यो जिल्लाको मुख्य विषय भनेको एक दशक अगाडि सुरु भएको सदरमुकाम खलंगादेखि ब्यासको तिंकर हुँदै चीनको ताक्लाकोट जोड्ने सडक पूरा हुन सकेको छैन । यो सडक खण्डालाई अहिले कञ्चनपुरको ब्रह्मदेव, डडेलधुरा बैतडी हुँदै दार्चुलाको तिंकर पुग्ने गरी महाकाली करिडोर नामकरण गरिएको छ । हरेक चुनावमा दलहरुको एजेण्डामा पर्ने यो सडकखण्ड निर्माणमा कुनै तत्परता नदेखाइएको स्थानीयको गुनासो छ । यसले पनि मत प्रभावित बनाउने अवस्था छ ।

ओली प्रधानमन्त्री हुँदा तुइनमुक्त बनाउन नेपाल–भारत जोड्ने झोलुङ्गे पुल बनाउने भनेपनि अझै ब्याँस–२ दुम्लिङमा झोलुङ्गे पुल छैन । यसपटक पनि उम्मेदवारहरुले फेरि सडक, विद्युत, विमानस्थल, तुइन, खानेपानी जस्ता विकासका पूर्वाधारलाई चुनाव जित्ने एजेण्डा बनाएका छन् । आज ओलीले गर्ने सम्बोधनबाट यो क्षेत्रका जनताकति प्रभावित हुन्छन त्यसले पनि चुनावी परिणाममा प्रभाव पार्न सक्छ ।