विवादै विवादले वालिङ महोत्सव असफल बन्नेतर्फ उन्मुख, सार्वजनिक खरिद ऐन विपरीत ठेक्का सम्झौता

२२ माघ, काठमाडौं । वालिङको माले बगरमा जारी आठौं वालिङ महोत्सव यति बेला “मियो बिनाको दाँई” बनेको छ । नेपाली कांग्रेस र नेकपा (एमाले) निकट उद्योगी, व्यापारी र व्यवसायीको प्रतिनिधित्वमा बनेको वालिङ उद्योग वाणिज्य संघ कार्यसमितिको नेतृत्व गरिरहेका अध्यक्षको फितलो कार्यसम्पादन शैलीले महोत्सव असफलताको बाटोमा जाने देखिएको हो ।

वालिङ उद्योग वाणिज्य संघको वर्तमान कार्यसमिति र महोत्सव मुल आयोजक समितिमा अल्पमतमा रहेका अध्यक्ष चेतनारायण श्रेष्ठलाई बहुमतमा रहेका एमाले समर्थक पदाधिकारीहरूले महोत्सवमा फनफनी नचाइरहेका छन् । वालिङ नगरमा कांग्रेस पार्टी कमजोर बनाएको, महोत्सवमा कांग्रेसको भूमिका शून्य बनाएको भन्दै अध्यक्ष श्रेष्ठको चर्को आलोचना हुँदै आएको छ । 

माघ १८ गते सम्पन्न उद्‍घाटन सत्रका प्रमुख अतिथिका बारेमा पार्टीसँग समन्वय र सहकार्य नगरेको भन्दै वालिङ कांग्रेसका नेता तथा कार्यकर्ता रुष्ट बनेका छन् । महोत्सवको उद्‍घाटन गण्डकीका मुख्यमन्त्री सुरेन्द्रराज पाण्डेले गरेका थिए । संस्थापन पक्षधर मानिने मुख्यमन्त्री पाण्डेलाई प्रमुख अतिथि बनाएको भन्दै वालिङ नगरको इतर पक्ष असन्तुष्ट बनेको छ । मुख्यमन्त्रीलाई प्रमुख अतिथि बनाउने विषयमा संघको बैठकमा बैठक पुस्तिका च्याताच्यात, खोसाखोस र हात-हालाहाल समेत भएको थियो । बैठक पुस्तिका च्यात्ने कांग्रेस इतर पक्षका सदस्य हुन् । अध्यक्ष श्रेष्ठका व्यक्तिगत स्वार्थ र स्वचालित भूमिकाले महोत्सवमा कांग्रेसको भूमिका गौण भएको छ । कांग्रेसबाट गएका अन्य कार्यसमितिका सदस्यहरू पनि निरीह बनेका छन् । यही विषयलाई लिएर नेपाली कांग्रेसको कोटाबाट उपाध्यक्ष बनेका खगेन्द्रप्रसाद अर्यालले पार्टीको जिम्मेवारीबाट राजीनामा दिनुले कांग्रेसभित्र कति असन्तुष्टि रहेछ भन्ने पुष्टि गर्छ ।

आठौं वालिङ महोत्सव सम्पन्न गर्न २८ वटा विभिन्न समितिहरु गठन भएका छन् । निवर्तमान अध्यक्ष शोभाकान्त पौडेल निर्देशक रहेको समितिको महोत्सवमा निर्देशकीय भूमिका विवादित पाइएको छ । गत सातौं संस्करणका निर्देशकहरूको तुलनामा पौडेलको भूमिका तुलना योग्य छैन, हस्तक्षेपकारी देखिएको छ । उनका अगाडि अध्यक्ष श्रेष्ठको भूमिका मिलेमतो पूर्ण छ । नेकपा (एमाले) वालिङ नगरका अध्यक्ष समेत रहेका पौडेलमा संस्थागत जिम्मेवारीको भूमिका भन्दा पार्टीको भूमिका बढी देखिएको पाइन्छ । संघ र महोत्सवको स्वार्थमा भन्दा पार्टी स्वार्थमा बढी केन्द्रित भएको गुनासाहरू छरप्रष्ट रुपमा देखिएका छन् । यद्यपि नेपालबहससँगको कुराकानीमा शोभाकान्त पौडेलले आफू अरू कुनै स्वार्थमा केन्द्रित नभइ महोत्सवकै काममा लागिरहेको दावी गरेका छन् । उनले भने, ‘मैले मेरो ड्युटी पुरा गरिरहेको छु । मलाई दिएको जिम्मेवारी निभाइरहेको छु ।’

महोत्सव सल्लाहकार समितिका संयोजक दीलिप्रताप खाँणले प्रमुख अतिथि लगायतका विषयमा संघ अध्यक्ष एवं महोत्सवका संयोजकले कुनै सल्लाह नगरेको बताएका थिए । तर, प्रमुख अतिथिको विवादका बाबजुद खाँण आफैंपनि प्रमुख अतिथि मुख्यमन्त्री पाण्डेलाई निमन्त्रणा गर्न गएको पाइएको छ । 

कांग्रेसभित्रको अन्तरिक द्वन्द्व, कार्यसमितिमा अध्यक्ष अल्पमत र बहुमत घमण्ड गर्ने पदाधिकारीले गर्दा महोत्सवको जुन उचाइ हुनुपर्ने हो, त्यो हुन सकेको छैन । कहिले महोत्सव स्थलको विवाद, कहिले प्रमुख अतिथिको विवाद, कहिले बैठकमा हात-हालाहाल, कहिले कुर्सी तोडफोड र कहिले प्रवेश पासको विवादै विवादले वालिङ महोत्सव असफलताको दिशामा जाने पक्का पक्की छ ।

उद्योग वाणिज्य संघ औपचारिकतामा मात्रै आयोजक !
आठौं संस्करणकाे वालिङ महोत्सवको आयोजक बंगलामुखी नेपाल एम्युजमेण्ट प्रा.लि हो । तर, प्रचारप्रसारमा आयोजक वालिङ उद्योग वाणिज्य संघ महोत्सव आयोजक समिति र वालिङ नगरपालिका भनि नागरिकलाई झुक्याइएको छ । वालिङ उद्योग वाणिज्य संघले बंगलामुखीसँग ६५ लाख ५५ हजार ५ सय ५५ रूपैयाँमा महोत्सव गर्न ठेक्का दिइएको हो । संघले उद्‍घाटन सत्र र समापन सत्र सञ्चालन गरीदिने गरी सम्झौता भएको थियो । बाल उद्यान, टिकट, स्टल, कलाकार लगायत महोत्सवभित्र हुने सबै इभेन्टहरु बंगलामुखीकै हुन् । चार सय स्टल मध्ये तीनसय ५० वटा स्टल ठेकेदारको हो ।

वालिङ नगरपालिकाका प्रवक्ता पदमराज गुरुङले नगरपालिकालाई आयोजक बनाएको विषयमा आफूलाई कुनै जानकारी नभएको बताए । प्रवक्ता गुरुङले ‘नगरपालिका आयोजक हुने विषय मैले बाहिर बाहिरबाट थाहा पाएको हो । प्रमुख र उपप्रमुखले यस विषयमा केही जानकारी गराउनु भएको छैन ।’ आयोजकको विषयमा कार्यपालिका बैठकबाट पास हुनुपर्नेमा नभएको र कुनै पनि वडाअध्यक्षहरूलाई थाहा नभएको उनले बताए । 

‘वालिङ नगरपालिका आयोजक होइन्’: नगर प्रमुख खाँण
वालिङ नगरपालिकाका प्रमुख कृष्ण खाँणले महोत्सव आयोजकको विषयमा नगरपालिकाले हालसम्म कुनै आधिकारिक निर्णय नगरेको बताए । प्रमुख खाँणले भने, ‘महोत्सवको आयोजक बन्ने आशयको पत्र नगरपालिकालाई प्राप्त भएको पनि छैन । सचिवालय र प्रमुख प्रशासकीयसँग बुझ्नुपर्छ ।’ महोत्सव आयोजकको थप विषयबारे अगामी २६ गतेको कार्यपालिकाको बैठकमा छलफल हुने उनले जानकारी दिए । 

सार्वजनिक खरिद ऐन विपरीत ठेक्का सम्झौता
महोत्सव सञ्चालन गर्न वालिङ उद्योग वाणिज्य संघले ठाडो रुपमा सार्वजनिक खरिद ऐन उल्लंघन गरेको छ । १० लाखभन्दा माथिका ठेक्का सम्झौता गर्दा प्रतिस्पर्धाका आधारमा गर्नुपर्ने प्रावधान रहेतापनि बिना टेण्डर बंगलामुखीसँग गोप्य रुपमा संघका पदाधिकारीहरूले मोटो रकमको भागबन्डा गरि ठेक्का सम्झौता गरेको आरोप लागेको छ । सार्वजनिक रुपमा पत्र पत्रिकामा ठेक्का आव्हान गरेर सम्झौता गर्नुपर्नेमा त्यसो नगरी बंगलामुखीलाई एकतर्फी रुपमा ठेक्का दिइनुमा ठूलै आर्थिक चलखेल भएको आशंका व्याप्त छ । निर्देशक शोभाकान्त पौडेल, संयोजक चेतनारायण श्रेष्ठ, प्रचारप्रसार संयोजक पिताम्बर खनाल र वालिङ नगरपालिकाका एक वडा अध्यक्षको मिलेमतोमा मोटो रकम लिएर सार्वजनिक खरिद ऐन विपरीत बंगलामुखीलाई ठेक्का दिइएको कार्यसमिति कै एक सदस्यले दावी गरेका छन् । संघकै पदाधिकारीसँग यस विषयमा बुझ्दा संघका अध्यक्ष, सचिव र निवर्तमान अध्यक्षसँग बझ्न आग्रह गरे ।

सम्झौता विपरीतको पासले ठेकेदार हैरान
गत मंसिर १० गते बंगलामुखीसँग गरिएको ठेक्का सम्झौताको बुँदा नम्बर ५ मा दोस्रो पक्ष अर्थात बंगलामुखीले आयोजक वालिङ उद्योग वाणिज्य संघ (प्रथम पक्ष)लाई १७ सय (१२ सय साधारण र ५ सय विशिष्ट) थान पास दिने र ६ हजार ‘वन डे’ पास दिने सम्झौता गरिएको थियो । तर, आयोजकले उक्त सम्झौतालाई तोडेर १३ हजार पास लिइसकेको ठेकेदार कम्पनीले नेपालबहसलाई जानकारी दिएको छ । १३ हजार मध्ये ६ हजार ‘वन डे’ रहेको उसको भनाई छ । आयोजकले मनपरी पास वितरण गरेकाले आफूहरू स्वतः घाटामा जान अवस्था आएको ठेकेदारले बताए । उनी सम्झौता भन्दा बढी रकम आयोजकले माग गर्दै आएको समेत जानकारी दिएका छन् । 

महोत्सव सफल हुने आयोजकको दावी झुटो सावित हुँदै
महोत्सव मुल आयोजकले आइतबारसम्म करिब १ लाख ५० हजार जनाले महोत्सव अवलोकन गरेको दावी गरेका छन् । महोत्सव मूल आयोजक समिति र ठेकेदारको हिसाब भने ठ्याक्कै उल्टो छ । महोत्सवको चौथो दिनसम्म आउँदा करिब दश हजार टिकट मात्र बिक्री भएको पाइएको छ । १९ गते ८ सय, २० गते ५५ सय र २१ गते ५५ सय १६ सयको हाराहारीमा टिकट बिक्री भएको पाइएको छ । महोत्सव परिसरमा दर्शकको उपस्थिति बाक्लै देखितापनि करिब ५० प्रतिशत दर्शक पास (स्थायी र वन डे) वाला भएको पाइएको छ ।