तिब्बती शरणार्थीप्रति केन्द्रीत अमेरिकी उपमन्त्री जियाको नेपाल भ्रमणबारे चीनको चासो

६ जेठ, काठमाडौं । अमेरिकी नागरिक सुरक्षा, प्रजातन्त्र र मानवअधिकार उपमन्त्री तथा तिब्बती मुद्दाका लागि अमेरिकी विदेश संयोजक उज्रा जिया आज शुक्रबार नेपाल आउँदैछन् ।

उनी दलाई लामा र भारतमा निर्वासित तिब्बती सरकारका प्रमुख पेन्पा छिरिङसहितका प्रतिनिधिहरूसँगको भेटवार्ता सकेर दिल्ली हुँदै नेपाल आउन लागेकी हुन् ।

अमेरिकी उपमन्त्री जियाको नेपाल भ्रमणको मुल उदेश्य तिब्बती मुद्दासँग सम्बन्धित भएकाले पनि चीन सरकारले उनको नेपाल भ्रमणलाई विशेष चासोका साथ हेरेको छ । उनको भ्रमणबारे अहिलेसम्म चीन सरकारले कुनै प्रतिक्रिया जनाएको छैन् ।

उपमन्त्री जियाको नेपाल आगमन अमेरिकी अधिकारीहरूको एक दशकपछिको उच्चस्तरीय भ्रमण हो । नेपालले एमसीसी सम्झौता अनुमोदनसँगै नेपाल–अमेरिका कूटनीतिक सम्बन्धको ७५ औं वर्षगाँठ मनाइरहँदा उनको नेपाल भ्रमण तय भएको बताइएको छ ।

उपमन्त्री जिया मंगलबार भारतको राजधानी नयाँदिल्ली पुगेकी थिइन् । भारतमा रहँदा हिमाचल प्रदेशको धर्मशालामा रहेका दलाई लामासँग भेट गरेकी छन् ।

जियाले भारतमै निर्वासित जिवन विताइरहेका तिब्बती सरकारका प्रमुख पेन्पा छिरिङसहितका प्रतिनिधिहरूसँग पनि भेटवार्ता गरेकी छन् ।

उपमन्त्री जियाको यो भेटघाटलाई चीन सरकारले नजिकबाट नियालीरहेको र उनका गतिविधि हेरेर उसले प्रतिक्रिया दिने चीन मामिलाका जानकारहरु बताउँछन् । उनले नेपाली सरकारले अधिकारीहरूसहित यहाँ रहेका तिब्बती शरणार्थीसँग पनि भेटवार्ता गर्ने कार्यक्रम राखिएको बताइएको छ ।

भूराजनीतिक प्रभावका विषयमा चीन सरकारले नेपालमाथि पटक पटक प्रश्न उठाउँदै आएको छ । जियाको भ्रमण मुख्य गरी भारत र नेपालमा रहेका तिब्बती शरणार्थीको सवालमा केन्द्रित भएकाले यो भ्रमणप्रति चनी ससंकित हुनु स्वभाविक भएको जानकारहरु बताउँछन् ।

केही समय अघिदेखि अमेरिकी सरकारले चीनलाई सन्तुलनमा राख्न नेपाल र भारतमा रहेका तिब्बती शरणार्थीका मुद्दा र मानवअधिकार सम्बन्धित मुद्दालाई अघि बढाउन खोजिरहेको छ ।

जिया नेतृत्वको भ्रमण टोलीमा अमेरिकी सहयोग नियोग यूएसएआईडीकी एसियाका लागि उपसहायक प्रशासक अञ्जली कौर पनि रहेको बताइएको छ । उनको नेपाल र भारत भ्रमण मानवअधिकार र लोकतान्त्रिक पक्षका सहयोगमाथि केन्द्रित रहने बताइएको छ । यसबारे नेपालको परराष्ट्र मन्त्रालयले केही जानकारी दिएको छैन् ।