तस्करीका सबै नाका खुला : राजश्व छली कारवाहीमा बालुवाटारकै हस्तक्षेप

२२ चैत, काठमाडौं । सीमा क्षेत्रमा तस्करी बढेको भन्दै सशस्त्र प्रहरीबलले आइतबार नाकमा खटिएका सबै अधिकारीलाई बोलाएर जिम्मेवारी खोस्ने चेतावनी दियो । तीन दिनसम्म मूख्यालयमा राखेर नाकमा भएका कमजोरीलाई सुधार नगरे वृत्ति विकासमा असर गर्ने र जिम्मेवारी खोस्ने चेतावनी दिएको थियो ।

सरकारी निकायको कमजोर उपस्थिति र गलत तत्वसँगको साँठगाँठका कारण भारत र नेपालका विभिन्न नाकाबाट राजस्व छली र तस्करी गरी करोडौं मूल्यका वस्तु तथा कपडा आयात हुने क्रम नरोकिएको र त्यसले  मुलुकको राजश्व संकलनमा गम्भीर असर परेको गुनासो आएपछि सीमा सुरक्षाको जिम्मा पाएको सशस्त्र प्रहरीले सीमा नाकाका अधिकारीलाई काठमाडौं बोलाएको थियो ।

सशस्त्र प्रहरीले बेला बखत लायन खुलाएपनि तस्करीलाई रोक्ने जिम्मेवारीमा रहेको राजस्व अनुसन्धान विभागले नाकाहरूमा कडाइ गर्न नसकेको गुनासाे बढेका छन् । विभाग र सुरक्षाकर्मीको फितलो उपस्थितिका कारण सीमाक्षेत्रमा कपडा, चिनी, रड, सिमेन्ट, खाद्यान्न, हार्डवेयरजस्ता सामानहरूको तस्करी हुने क्रम रोकिएको छैन ।

राजस्व अनुसन्धान विभागमा राजनीतिक हस्तक्षेप भई विभागको नेतृत्व अस्थिर बन्न पुग्दा त्यसको फाइदा तस्करहरूले उठाउने गरेको सरकारी अधिकारीहरूकै दाबी छ । राजस्व अनुसन्धान विभागमा एक वर्षभित्रै ४ जनासम्म महानिर्देशकहरू फेरिदा पनि तस्करी मौलाएको अर्थका कर्मचारीले बताएका छन् ।

राजस्व अनुसन्धान विभाग अस्थिर बनेसँगै तस्करहरूले मौकाको फाइदा उठाउँदै तस्करीलाई व्यापक पारेका हुन् । राजस्व प्रशासन अस्थिर भएसँगै पछिल्ला केही समयदेखि सीमानाकामा राजस्व अनुसन्धान विभागको उपस्थिति पनि कमजोर देखिँदै अर्थका अधिकारीहरुको दावी छ ।

राजस्व अनुसन्धान विभाग स्रोतका अनुसार पछिल्ला दिनमा विभागमा नै ठूलाठूला तस्करीको आरोप लागेका व्यक्तिहरूले विभिन्न बहानामा ‘माथिको आदेश’ भन्दै महानिर्देशकलगायतका उच्च अधिकारीसँगको भेटघाटलाई तीव्र पारिरहेका छन् ।  फाइल खडा गरेर अनुसन्धान भइरहेको विषयका सम्बन्धित व्यक्तिलाई महानिर्देशकले कार्यालयमा नै भेट्नुलाई आचारसंहिताविपरीत मानिन्छ ।

केही समयअघि सीमा नाकाबाटै १५ सय ट्रक कपडा तस्करी भएको खुलासा भएको थियो । तर, त्यस प्रकारको तस्करी अघिल्लो वर्ष भएको भन्दै विभागका पदाधिकारीहरू सो तस्करीका बारेमा अनुसन्धान गर्न हिचकिचाइरहेको बताइन्छ । विभाग स्रोतका अनुसार विभागले सो तस्करी प्रकरणलाई छानबिन गर्न खोजे पनि बालुवाटारको दबाबमा तस्करी प्रकरणको अनुसन्धानलाई प्रभावित पार्न खोजिएको छ । १५ सय ट्रक तस्करी भएको एक वर्षअघिको घटनालाई पनि प्राथमिकता दिएर छानबिन गर्दा त्यसको अनुसन्धान प्रभावित गराउन बालुवाटारबाट दबाब आएको स्रोतको दावी छ ।  विभागका केही अधिकारीहरूले भने ‘माथिको निर्देशन’मा सो प्रकरणलाई सामसुम पार्न खोजिएको दावी गरेका छन् ।   तस्करी रोक्ने उद्देश्यले गत सोमबार मात्रै राजस्व चुहावट नियन्त्रण केन्द्रीय समितिको बैठक उपप्रधानमन्त्री तथा गृहमन्त्री नारायणकाजी श्रेष्ठको अध्यक्षतामा बसेको भएपनि अनुसन्धानबारे सो समिति पनि केही बोलेन ।

अर्थमन्त्री डा. प्रकाशशरण महत तथा सुरक्षा निकायका प्रमुखहरूको उपस्थितिमा बसेको अर्को बैठकले सीमा नाकामा हुने चोरी तस्करी रोक्न कडा कदम चाल्ने निर्णय गरेको थियो । विभिन्न सामानहरू ठूलो परिमाणमा तस्करी गरी काठमाडौं ल्याएर बिक्रीवितरण भइरहेको स्रोतको दाबी छ । तर, विभागले तस्करी गर्नेहरूको खोजतलास गर्न सकेको छैन ।

स्रोतका अनुसार नवलपरासी, सिराहा, सप्तरी, बीरगञ्जको ठोरीलगायतका नाकाबाट भन्सार छली गरी ठूलो मात्रामा सामानहरू भित्रिरहेको बताइन्छ । यसै गरी तस्करहरूले भन्सार नाकाभन्दा बाहिरको ठाउँबाट सामानहरू ओसारपसार गरी सीमाक्षेत्र नजिकैको गाउँमा थुपार्ने र त्यहीबाट सानोसानो परिमाणमा मालबाहक ट्रकबाट ओसारपसार गर्ने गरेका छन् । सीमानाकामा भन्दा पनि भन्सारमा बढी छली हुने गरेको सरकारी अधिकारीहरूकै दाबी छ ।

भन्सार नाका नजिकै व्यापारीहरूले बनाएका ठूलाठूला गोदामका कारण तस्करी नियन्त्रणमा समस्या पर्ने गरेको छ । व्यापारीले विभिन्न सामान भन्सार छलेर आफ्नै नजिकको गोदाममा राख्ने र त्यहाँबाट यातायातका साधनमार्फत् सामानहरू अन्यत्र पठाउने गर्दा पनि भन्सार छली हुने क्रम बढेको स्रोतको दावी छ ।